زمان وقوع اولین بارش‌های شهابی در سال جدید

مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره زمان وقوع اولین بارش‌های شهابی در سال جدید اظهار کرد: بارش‌های شهابی از جمله رویداد‌های جذاب نجومی است. آسمان پنجشنبه (دوم اردیبهشت) شاهد اولین بارش شهابى سالانه امسال یعنى بارش شهابی چنگی (شلیاقی) است.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران افزود: زمان اوج این بارش ساعت ۱۶:٣٠ در وضعیت نور روز است، از این رو رصدگران می‌تواند شبانگاه این تاریخ تا بامداد جمعه، ۳ اردیبهشت نسبت به رصد این شهاب‌ها اقدام کند. هر چند که متاسفانه نور ماه با توجه به وضعیت کوژماه افزاینده، مزاحم رصد بسیاری از شهاب‌های این بارش خواهد بود.

مشاهده ۱۰ تا ۲۰ شهاب در یک ساعت

عتیقی ادامه داد: کانون (Radiant) این بارش در نزدیکی ستاره نسرواقع (Vega) و یا کرکس نشسته در صورت فلکی چنگ رومى (شلیاق-Lyra) قرار دارد. عامل این بارش، دنباله دار "تاچر" با دوره ۴۱۵ ساله است که یک آماتور آمریکایی در آوریل ۱۸۶۱ میلادی آن را کشف کرد؛ بین ۱۰ تا ۲۰ شهاب در ساعت، ZHR (میزان بارش ساعتی سرسویی) این بارش است.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: در حال حاضر ستاره قطبی زمین، ستاره جُدى است که جهت نسبتا دقیق سمت شمال را نشان می‌دهد، اما ۱۲۰۰۰ سال دیگر ستاره نسر واقع، ستاره قطبی زمینیان خواهد بود.

عتیقی با اشاره به منشأ بارش شهابی شلیاقی، توضیح داد: معمولا منشأ بارش‌های شهابی دنباله‌دارها هستند و در بارش شهابی چنگی دنباله‌داری به نام تاچر که با اسم علمی C/۱۸۶۱ G۱ است. این دنباله‌دار هر ۴۱۵ سال یک بار به دور خورشید می چرخد و آخرین بار در سال ۱۸۶۱ از نزدیکی زمین عبور کرده است هر چند که در آن زمان علم عکاسی توسعه چندانی نداشته و عکسی از این دنباله‌دار موجود نیست.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران اضافه کرد: دنباله‌دار تاچر در سال ۲۲۷۶ میلادی مجددا به ملاقات زمین خواهد آمد. با عبور دنباله‌دارها ذرات به جا مانده از دُم دنباله‌دارها در برخورد با جو زمین بارش‌های شهابی را ایجاد می‌کنند.

همنشینی ماه با ستاره دل شیر

این مقام مسئول درباره رخداد نجومی دیگر در روز پنج شنبه توضیح داد: ستاره دل شیر (قلب الاسد - Regulus) ساعت ۱۴:۱۸ روز پنجشنبه دوم اردیبهشت ۱۴۰۰ (موقعیت نور روز)، با جدایی زاویه‌ای ۴.۹ درجه، جنوب کوژ ماه افزاینده قرار خواهد گرفت و با وجود طلوع ماه از افق شرق حتی قبل از غروب آفتاب این روز، در این شب و با تاریکی هوا، این ستاره معروف در نزدیکی ماه دیده خواهد شد.

عتیقی با بیان اینکه هر چند نور زیاد ماه مزاحم مشاهده ستارگان این صورت فلکی است، ادامه داد: امکان مشاهده این اجرام در آسمان تا حدود ساعت ۴ بامداد جمعه و تا قبل از غروب ماه به همراه این برج فلکی، وجود دارد.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران توضیح داد: ستاره دل شیر پرنورترین ستاره (آلفا) صورت فلکی شیر (اسد - Leo)، از صورت‌های فلکی دوازده گانه منطقه البروج در آسمان است. این ستاره از جمله ستارگان مورد توجه ایرانیان باستان بوده است.