شهر تاریخی کرمان با قدمت چندین هزار ساله جاذبههای تاریخی و طبیعی بیشماری را در خود جای داده که برخی از آنها به ثبت جهانی رسیدهاند و به همین سبب سالانه گردشگران داخلی و خارجی را ترغیب به سفر به کرمان میکند. شاید جالب باشد بدانید که شهر کرمان در زمره ۵ شهر تاریخی کشور قرار دارد و با بیش از ۷۰۰ اثر ثبت ملی و ۷ اثر ثبت جهانی در بین استانهای کشور، جایگاه بیشترین آمار آثار ثبت جهانی را به خود اختصاص داده است؛ ولی به خاطر ناشناخته ماندن ظرفیتهای گردشگریاش هنوز نتوانسته جایگاه شایستهای در عرصه گردشگری کشور پیدا کند. هرچند در سالهای اخیر شاهد افزایش سفر به کرمان بودهایم و سفر به این شهر برای گردشگران جذابتر شده است.
اول از همه اینکه تاریخ پرفراز و نشیب شهر کرمان یکی از دلایلی است که سفر به کرمان را برای گردشگران داخلی و خارجی جذاب کرده است و این شهر را به بهشت باستان شناسان مبدل ساخته است. به گفته برخی از پژوهشگران کارمانیا (کرمان امروزی) خاستگاه اولین تمدنهای بشری در جهان بوده ولی برخی بر این باورند که بهرام پنجم از سلسله ساسانیان این شهر را بنا کرده است. اما اشیا و آثار یافته شده در غارها و روستاهای آن از چیزی فراتر از این دوره سخن میگویند. با مطالعه دقیق تاریخ کرمان درمییابید که چقدر در این شهر جنگ و درگیری بوده و تاریخ پرفراز و نشیبی داشته است. به طوری که ژان اوبن سیاح و دیپلمات فرانسه گفته: «هر کس تاریخ کرمان را خوب مطالعه کند، شاید راهی به فلسفه تاریخ عالم ببرد». در واقع تاریخ کرمان یکی از کهنترین تاریخهای ایران به حساب میآید و ممکن است در سفر به این شهر و خرید بلیط هواپیما تهران کرمان با گوشهای از آن و آنچه بر سر اهالی کرمان آمده است، آشنا شوید؛ بهخصوص مصیبتهای بزرگی که کرمانیها بارها در طول دورههای حکومتی مختلف کشیدهاند.
در واقع بناهای تاریخی و درختهای چند هزار ساله کرمان بازتابی از این تاریخ کهن را به نمایش گذاشتهاند و اشیا باستانی موجود در موزههای آن صحه بر قدمت و تاریخچه این شهر میگذارند. معروفترین جاذبه دیدنی کرمان ارگ بم است که بزرگترین سازه خشتی جهان به شمار میرود. بعد از آن روستای دستکند میمند است که روستای صخرهای باستانی با قدمت ۸ تا ۱۲ هزارسال بوده و گفته میشود که یکی از نخستین سکونتگاههای بشری در ایران است و گردشگران زیادی را مشتاق بازدید میکند. گنبد جبلیه تنها بنای سنگی کرمان است و آن را آتشکده یکی از بزرگان زرتشتی میدانند. مجموعه گنجعلی خان که از دوران صفوی به یادگار مانده از دیگر بناهای تاریخی کرمان به حساب میآید. یخدان مویدی، قلعه دختر، مجموعه ابراهیم خان، ارگ راین، حمام وکیل، قلعه اردشیر، باغ شاهزاده ماهان، باغ فتح آباد، مسجد ملک، باغ هرندی، بازار بزرگ کرمان نیز بخشی از این صدها آثار تاریخی کرمان به شمار میروند.
نکته مهم دیگر درباره کرمان وجود کویر زیبای آن است که بیست و هفتمین بیابان پهناور جهان به حساب میآید و کلوتهای این کویر که در پی فرسایشهای شدید به وجود آمدهاند، هنگام طلوع و غروب آفتاب با زیبایی خود هر کسی را مبهوت میکنند. در سفر به کرمان و بازدید از این کلوتها میتوانید زیباترین عکسها و تصاویر را ضبط کنید. دره پر رمز و راز راگه نیز از دیگر جاذبههای طبیعی کرمان است که افسانههایی در مورد آن گفته میشوند. این دره سومین ژئوپارک طبیعی کشور به حساب میآید. البته اصلیترین جاذبه طبیعی کرمان روستای صخرهای میمند آن است که چهره باستانی خود را تا به امروز حفظ کرده است ولی همین هم ذرهای از اهمیت و زیبایی دیگر جاذبههای طبیعی این شهر نمیکاهد.
شهر کرمان با ۷ اثر ثبت جهانی در مقایسه با کل کشور که در مجموع ۲۴ اثر ثبت شده در فهرست آثار میراث جهانی دارد، رکورددار استانهاست. البته علاوه بر این ۷ اثر هنوز ۵ پرونده دیگر شامل بازار بزرگ کرمان به عنوان بزرگترین راسته بازار خاورمیانه، خانه حاج آقا علی به عنوان بزرگترین خانه خشتی جهان، باغ فتح آباد، ارگ راین و تپههای کنار صندل را در نوبت دارد. در حال حاضر ارگ بم به عنوان بزرگترین سازه خشتی جهان، روستای میمند به خاطر قدمتش و باغ شازده ماهان به خاطر معماری و ویژگیهای منحصربه فردش، کویر لوت و قناتهای بم و جوپار، روستای دارستان سیرجان به ثبت یونسکو رسیدهاند. پس اگر از پایتخت راهی کرمان شدهاید، بدون بازدید از این جاذبهها، بلیط هواپیما کرمان تهران را خریداری نکنید!
با اینکه کرمان شهری کویری به حساب میآید ولی با قرار گرفتن در منطقههای بلند و مرتفع از هوای معتدلتری برخوردار است و معمولا آلودگی کمتری آسمان صافش را به هم میریزد. البته در ماههای تابستانی دما بالا بوده و روزهای گرم و خشکی دارد ولی شبهایش خنک و سرد است. درست همانطور که از یک شهر کویری انتظار میرود. ماههای سرد سال هم هوا بسیار سرد و خشک میشود و میانگین دما به ۱ تا ۸ درجه سانتیگراد میرسد. از آنجایی که پیش بینی هوای شهری که به آن سفر میکنید، یکی از مراحل مهم سفر است، باید گفت بهترین زمان خرید بلیط هواپیما کرمان از روزهای نزدیک به نوروز تا اواخر اردیبهشت است ولی شهر شلوغ میشود. از اواخر بهار تا اواسط تابستان گرمترین آب و هوای کرمان را شاهد خواهید بود ولی هزینه سفر به حداقل خود میرسد. از اواخر تابستان تا اواسط پاییز آب و هوای کرمان معتدل بوده و میتواند بهترین زمان سفر به این شهر باشد. چون بهترین زمان بازدید از کویر لوت نیز در همین بازه زمانی است.
سخن آخر
در پایان میتوان گفت با مقایسه دیدنیهای کرمان و ارزش تاریخی آن با شهرهای پرگردشگر دیگری همچون شیراز، اصفهان و مشهد، ظرفیتهای گردشگری کرمان هنوز بسیار ناشناخته مانده است. از همین رو جاذبههای بکر و کمترشناختهشده کرمان، شما را به سوی خود فرامیخوانند.