اعتبارسنجی روشی است که در آن سطح اعتباری و توان فرد در بازپرداخت تعهدات خود، با استفاده از روشها و مدلهای آماری، الگوریتمهای هوش مصنوعی و شاخصهای مالی محاسبه میشود. هر چه سطح اعتباری و توان شخص بیشتر باشد، نشاندهنده نکول کمتر یا ریسک اعتباری کمتری است.
گزارش اعتباری به پارامترهای متعددی از جمله عوامل شخصی، اقتصادی و اجتماعی بستگی دارد. مهمترین پارامترها در سابقه اعتباری افراد در انجام تعهدات گذشته میباشد. منظور از سابقه اعتباری، خوشحساب بودن و یا بد حساب بودن شخص در بازپرداخت وام و یا تعهدات قبلی و توانایی فرد در مدیریت داراییها و بدهیهای خود است. خوش حساب بودن فرد و پرداخت به موقع تعهدات تأثیر بسزایی در بالا بردن سطح اعتباری و بهبود نتیجه اعتبارسنجی دارد.
امروزه از اعتبارسنجی در اکثر بانکها، موسسات مالی و اعتباری، وامدهندگان خرد، شرکتهای بیمه و حتی صاحبین املاک، جهت تصمیمگیری درخصوص ارائه تسهیلات و خدمات اعتباری برای بررسی تعهد و مسئولیتپذیری، ثبات و توان مالی و نیز احتمال نکول مشتریان خود استفاده میشود.
طی سالهای اخیر در ایران، اعتبارسنجی و فرهنگ استفاده از آن به عنوان روشی کارآمد برای شناسایی مشتریان خوشحساب و نیز ابزاری برای کاهش ریسک اعتباری در بانکها، مورد توجه قرار گرفته است. هم اکنون، بانکها در تلاش هستند تا از این طریق بتوانند روند ارائه تسهیلات خود را بهینه کنند و میزان ریسک خود را کاهش دهند.
به دلیل امکان بروز خطا در مراحل بارگذاری اطلاعات، ورود به سامانه از طریق مرورگرهای تبلت یا موبایل، به هیچ وجه توصیه نمیشود.
در صورت نیاز به انجام کار، از طریق تبلت یا موبایل، میتوانید از اپلیکیشن مرآت استفاده کنید. (این اپلیکیشن، از طریق کافه بازار، سایت مرآت و سایت بانک قرضالحسنه رسالت، قابل دریافت میباشد).
3 برای ثبت نام، روی عبارت «ثبت نام کنید» کلیک نموده و کدملی خود را وارد نمایید. سپس شماره همراه خود را ثبت کنید. رمز عبور، از طریق پیامک و پست الکترونیک برای شما ارسال خواهد شد.
راه ارتباطی اصلی مرآت با شما، شماره همراهتان خواهد بود و تمامی اطلاعرسانیها از طریق پیامک انجام خواهد شد.
دقت کنید شماره همراهتان به صورت صحیح وارد شود.
هر شماره موبایل صرفاً برای یک متقاضی قابل استفاده است.
4 با کلیک روی عبارت «وارد سامانه شوید»، به صفحه ورود کاربر باز میگردید. برای ورود به کارتابل خود، کد ملی، کلمه عبور و متن نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید
5 وارد سامانه شوید و پس از تغییر رمزعبور، دربخش «ثبت اطلاعات فردی» تمام اطلاعات خواسته شده را به صورت کامل وارد نمایید.
سعی کنید تمام اطلاعات خواسته شده را به دقت و به صورت کامل وارد نمایید. وجـود هرگونه نقص در اطلاعات، ممکن است اعلام نتیجه اعتبارسنجی شما را با تأخیر مواجه سازد. در برخی موارد ممکن است پرونده به دلیل نقص و یا اشتباه در اطلاعاتی که در بخش مشخصات فردی وارد کردهاید، رد شود. این اطلاعات ممکن است ناشی از ثبت اشتباه کدملی، شماره حساب، نام استان محل سکونت و یا اطلاعات مشابه باشد.
6 نوع شغلتان را انتخاب و اطلاعات خواسته شده را تکمیل کنید؛ شغل شما در یکی از این بخشها قرار دارد:
اگر شغل دومی دارید، جهت بهبود نتیجه اعتبارسنجی، اطلاعات و مستندات شغلی - درآمدی مربوط به آن را بارگذاری نمایید.
دولتی و عمومی غیردولتی (مانند شهرداریها)
شرکتهای خصوصی
مشاغل آزاد (شامل پزشکان، وکلا، دارندگان جوازکسب و …)
7 پس از ثبت اطلاعات فردی، وارد بخش «درخواست اعتبارسنجی» شوید.
8 متن نوشته شده را مطالعه وآن را تأیید کنید. با تأیید متن و کلیک بر روی «ثبت درخواست اعتبارسنجی»، امکان هیچگونه ویرایشی در اطلاعات خودتان تا زمان دریافت «نتیجه اعتبارسنجی» را نخواهید داشت.
ممکن است در حین بررسی درخواست شما توسط مرآت، پیامکی مبنی بر اصلاح درخواست، برای شما ارسال شود؛ در این حالت باید برای اطلاع از دلیل اصلاح، مجدد به سایت مراجعه نموده و در قسمت «اطلاع از آخرین وضعیت پرونده»، با کلیک روی شکل پاکت، از اصلاحات لازم مطلع شوید. اکنون به بخش «اطلاعات فردی»، مراجعه و اصلاحات لازم را انجام دهید. سپس گزینه «ثبت اطلاعات» را کلیک کنید.
9 فرایند انجام اعتبارسنجی در اکثر موارد، حدود یک هفته به طول میانجامد. با مشخص شدن نتیجه اعتبارسنجی، پیامکی برای شما ارسال میشود تا به سایت مراجعه کنید. برای مشاهده نتیجه، در قسمت اطلاعات پروندهها روی «نتیجه اعتبارسنجی» کلیک نمایید.
10 در این قسمت امکان پرداخت هزینه اعتبارسنجی فراهم گردیده است.
فرایند اعتبارسنجی، مستلزم انجام فعالیتهای متعددی از سوی کارشناسان گوناگونی است و در نتیجه هزینههایی در پی دارد.
پرداخت هزینه صرفاً از طریق سامانه انجام میگیرد.
در قسمت پایین بخش «نتیجه اعتبارسنجی»، روی گزینه پرداخت کلیک کنید تا وارد درگاه بانکی شوید.
پرداخت، فقط با استفاده از کارتهای شبکه شتاب انجام پذیر میباشد. برای این کار، لازم است رمز دوم کارت خود را در اختیار داشته باشید.
11 نتیجه اعتبارسنجی، دارای سه بخش است:
در سامانه مرآت پذیرش تعهدات مالی دیگران محدود به تعداد افراد نیست بلکه شما میتوانید تا سقف تعهد خود، تعهدات مالی دیگران را بپذیرید. توجه داشته باشید با پذیرش تعهدات مالی دیگران، سقف تعهد شما کاهش مییابد. برای اطلاع از باقیمانده سقف تعهد خود، به قسمت نتیجه اعتبارسنجی در سامانه مرآت مراجعه کنید.
توان بازپرداخت ماهیانه اقساط: حداکثر مبلغ قسطی که شما میتوانید به صورت ماهیانه پرداخت نمایید (مبلغ جمع اقساط کل وامهای شما در بانک نمیتواند از این عدد بیشتر باشد).
ظرفیت بدهی: حداکثر مبلغ وامی که در صورت داشتن شرایط لازم در بانک، میتوانید دریافت کنید.
سقف تعهد: حداکثر مبلغی که میتوانید تعهد دیگران را بپذیرید (ضامن دیگران شوید).
12 نتیجه اعتبارسنجی، شما را در یکی از این رتبهها قرار میدهد:
ممتاز: عدم نیاز به ارائه بهبوددهنده اعتباری (چک (صیاد) یا سفته)؛ در این حالت پرونده به صورت خودکار تکمیل میشود.
کاملا متناسب: نیاز به ارائه یک بهبوددهنده اعتباری (یک فقره چک (صیاد)) و یک نفر متعهد معتبر، برای امضای پشت چک (صیاد).
متناسب: نیاز به ارائه یک فقره بهبوددهنده اعتباری (چک (صیاد) یا سفته) توسط خودتان و یک فقره چک (صیاد) یا سفته توسط یک نفر متعهد معتبر. وجود یک فقره چک (صیاد) الزامی است.
نامتناسب: افرادی در این طبقه قرار میگیرند که اقساط وامهای قبلی خود را با تأخیر پرداخت کردهاند و رفتار اعتباری مناسبی نداشتهاند. به همین دلیل امکان استفاده از خدمات سامانه مرآت برای ایشان وجود ندارد. در صورت بهبود رفتار اعتباری، درآینده امکان استفاده از خدمات اعتبارسنجی مرآت فراهم خواهد بود.
13 پس از دریافت نتیجه اعتبارسنجی (درصورتی که در گروه ممتاز قرار نگرفتهاید)، به همراه یک نفر متعهد به صورت حضوری به مراکزی که از قبل توسط راهنمای کانون، به شما اعلام شده است، مراجعه نموده و این مدارک را ارائه کنید:
باید روی چک (صیاد)، شماره شبا درج شده باشد. اگر چک (صیاد) فاقد شماره شبا باشد لازم است پرینت حساب، ممهور به مهر شعبه صادرکننده دسته چک (صیاد) را همراه داشته باشید.
اصل کارت ملی
اصل دسته چک (صیاد)
14 بعد از تحویل بهبوددهندهها (چک (صیاد)/سفته) و طی مراحل لازم، پیامکی مبنی بر تکمیل پرونده اعتبارسنجی برای شما ارسال میشود. در این حالت پرونده اعتبارسنجی شما کامل شده است و از این پس همه فرایندهای مربوط به دریافت وام را باید از بانک پیگیری نمایید. راهنمای کانونتان، میتواند در این زمینه به شما کمک کند.
نتیجه اعتبارسنجی هیچگونه تعهدی برای بانک قرضالحسنه رسالت در پرداخت وام ایجاد نمیکند و پرداخت وام تابع شرایط و ضوابط داخلی بانک است.
در صورتی که چک (صیاد) برگشتی و یا مانده بدهی غیرجاری در نظام بانکی داشته باشید، امکان استفاده از نتیجه اعتبارسنجی برای دریافت وام از بانک برای شما وجود ندارد.
پیشنهاد میشود با تغییر شغل یا درآمدتان در آینده، مجدد تقاضای اعتبارسنجی دهید. در صورتی که قصد دارید مدارک جدیدی ارائه کنید یا اطلاعات خود را تغییر دهید، میتوانید پس از پرداخت هزینه اعتبارسنجی، در قسمت درخواست اعتبارسنجی مجدد، اقدام کنید. با اینکار، درخواست قبلی شما (که درجریان است) به صورت خودکار حذف میشود.
مدت زمان اعتبار گواهی اعتبارسنجی یکسال است و پس از یکسال، لازم است مجدد تقاضای اعتبارسنجی دهید.
خدمات اعتبارسنجی به افراد ۱۸ تا ۸۰ سال ارائه میگردد.
پرداخت به موقع اقساط، ضامن حفظ و افزایش رتبه اعتباری افراد خواهد بود.
اعتبارسنجی باعث افزایش اطمینان خاطر بانک نسبت به دریافت کنندگان تسهیلات میشود. یکی از مهمترین فاکتورهایی که در گزارش اعتبارسنجی و یا سنجش امتیاز حائز اهمیت است، سوابق اعتباری افراد میباشد که باید فاقد تأثیرات منفی باشد. سابقه اعتباری افراد در اعتبارسنجی براساس دریافت تسهیلات، مبلغ تسهیلات، نحوه بازپرداخت اقساط، نحوه رفتار در صدور چکهای معتبر و بلامحل و حتی چگونگی استفاده از کارتهای اعتباری سنجیده میشود. نتایج گزارش اعتباری به موسسات مالی و بانکها کمک میکند تا ریسک اعتباری در معاملات به طور چشمگیری کاهش پیدا کند.
برای بهبود نتیجه اعتبارسنجی افراد باید:
از دریافت تسهیلات در بانکها و موسسات مالی و اعتباری متعدد به صورت همزمان خودداری نمایند.
اطلاعات کافی در مورد میزان، زمان و نحوه بازپرداخت تسهیلات خود داشته باشند.
اقساط خود را در موعد مقرر بازپرداخت نمایند و تسهیلات معوق نداشته باشند.
از دریافت تسهیلات بیش از حد توان پرداخت پرهیز کنند و میزان تسهیلات را با توجه به سطح درآمد خود انتخاب نمایند.
اگر ضامن فردی دیگر در دریافت تسهیلات هستند، از توان بازپرداخت فرد وامگیرنده و گزارش اعتباری قابل قبول فرد اطمینان حاصل نموده و سپس برای ضمانت اقدام کنند.
جایگاه هوش مصنوعی در اعتبارسنجی
اعتبارسنجی نیز به عنوان یکی از مهمترین خدمات و ملزومات بازار مالی است که در طی چند سال اخیر به طور گستردهای از هوش مصنوعی جهت افزایش سرعت و دقت در فرآیندهای پردازش اطلاعات و حصول نتیجه بهره برده است. امروزه بانکها، موسسات مالی و اعتباری، فروشگاههای اینترنتی، کارفرمایان و حتی صاحبان املاک و مستغلات از هوشمصنوعی در فرآیند اعتبارسنجی و با هدف شناسایی الگوی رفتاری مشتریان خوشحساب و دارای توانایی بالقوه در بازپرداخت تعهدات، کاهش ریسک نکول تسهیلات و تسریع در مراحل ارائه خدمات مالی و اعتباری استفاده مینمایند. اعتبارسنجی مبتنی بر هوش مصنوعی ، رفتار افراد را در زمان حال و براساس اطلاعات واقعی کنونی مورد پردازش قرار میدهد که تأثیر بسزایی در پیشبینی دقیق میزان ریسک اعتباری دارد و حاشیه اطمینان بالاتری را ایجاد میکند. از مزایای هوش مصنوعی در اعتبارسنجی میتوان به احراز هویت آنلاین (ekyc)، کاهش صرف زمان، کاهش هزینهها، افزایش سرعت در تعیین نتیجه نهایی، افزایش دقت در تجزیه و تحلیل اطلاعات، امکان استفاده از طیف گستردهای از اطلاعات همچون دادههای شبکههای اجتماعی، کاهش ریسک نکول، جلوگیری از اتلاف منابع مالی و غیرمالی و درنهایت افزایش رضایت مشتریان به دلیل حصول نتایج عادلانه، اشاره نمود.
مزایای اعتبارسنجی و گزارش اعتباری
اعتبارسنجی فرآیندی است که در حال حاضر در بسیاری از کشورها، بانکها و موسسات مالی و اعتباری، برای سنجش میزان اعتبار و ریسک متقاضیان انواع اعتبارات و تسهیلات استفاده میشود. استفاده از اعتبارسنجی باعث کاهش ریسک اعتباری بانکها و موسسات اعتباردهنده میشود. از سوی دیگر، فرآیند اعتبارسنجی و تهیه گزارش اعتباری درآمدهای پایدارتری برای آنان در پی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود:
اسـتفاده از اعتبارسنجی باعث صرفهجویی در وقت و هزینه ارائهدهندگان و متقاضیان تسهیلات میشود؛ زیرا متقاضیان بدون نیاز به مراجعه حضوری، فقط با استفاده از بستر آنلاین، میتوانند درخواست تسهیلات خود را ثبت کنند.
دقت بررسی اطلاعات با استفاده از روشهای اعتبارسنجی بسیار بالا بوده و امکان وقوع اشتباه در آن بسیار ناچیز میباشد.
نتایج مبتنی بر اصول و روشهای استاندارد اعتبارسنجی خواهد بود و بدین ترتیب امکان تصمیمگیریهای مغرضانه و جهتدار وجود ندارد.
افراد بیشتری میتوانند مورد بررسی اعتباری قرار بگیرند و امکان استفاده از منابع بانکی را خواهند داشت.
امکان اخذ آسانتر تسهیلات برای مردم با استفاده از اعتبارسنجی وجود خواهد داشت؛ زیرا سطح اعتباری بالاتر، بانکها را تشویق میکند تا با محدودیتهای کمتر و شرایط منعطفتر، اقدام به ارائه تسهیلات نمایند.
اعتبارسنجی برخلاف روش تسهیلاتدهی سنتی ، این امکان را دارد که حتی کسانی که فاقد سابقه اعتباری هستند، نیز بتوانند از تسهیلات بانکی و سایر محصولات اعتباری بهرهمند شوند.
در حال حاضر و در ایران بیشتر برای اعطای تسهیلات و کارت اعتباری از اعتبارسنجی استفاده میشود ولی در آینده در سایر امور همچون اجاره خانه، استخدام و ... نیز مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
چه مواردی در نتیجه اعتبارسنجی تاثیرگذار نمیباشند؟
محل تولد، تعداد حسابهای بانکی، دین، تعهدات حمایتی خانواده، سابقه بیماری و … در اعتبارسنجی و گزارش اعتباری تاثیر ندارند.
آیا محدودیتی در درخواست گزارش اعتبارسنجی و یا رتبهبندی اعتباری وجود دارد؟
هیچ محدودیتی برای تعداد درخواستهای اعتبارسنجی و یا رتبه بندی وجود ندارد.
تفاوت بین اعتبارسنجی و رتبهبندی اعتباری چیست؟
اعتبارسنجی بیشتر برای بررسی سابقه اعتباری اشخاص حقیقی مورد استفاده قرار میگیرد و از گزارش رتبهبندی اعتباری نیز برای بررسی سابقه اعتباری اشخاص حقوقی مانند انواع شرکتها و کشورها استفاده میشود.
در حال حاضر فرآیند اعتبارسنجی مرات برای مشتریان کدام بانکها فعال است؟
سامانه اعتبارسنجی مرآت، اعتبارسنجی مشتریان بانک قرضالحسنه رسالت را انجام میدهد و اعطای تسهیلات این بانک براساس نتایج گزارشهای اعتباری مرآت میباشد.
مرکز تماس مرآت، پاسخگو و پشتیبان شما در تمام مراحل اعتبارسنجی 72423900-021