چگونه می‌توانیم به درستی با دیگران ارتباط برقرار کنیم؟
پژوهشگران ثابت کرده‌اند که اگر افراد فاقد روابط بین فردی باشند، به این معنی که ارتباط‌شان را با دیگران محدود و یا به طور کلی قطع کنند، به احتمال زیاد در طولانی مدت از افسردگی، اضطراب و بیماری‌های جسمی رنج خواهند برد.
یافته قابل تامل این است که کیفیت و کمیت روابط برای سلامت و رفاه عمومی افراد، امری حیاتی است. (House et al. 2003)
با توجه به این تحقیق می‌توان به این نتیجه رسید که همه افراد برای رفع نیازها و خواسته‌های خود به برقراری ارتباط با دیگران نیاز دارند. به همین سبب کسی نمی‌تواند مدعی باشد که به برقراری ارتباط نیازی ندارد و خودش به تنهایی قادر است زندگی‌اش را اداره کند.
برای برقراری ارتباط موثر با دیگران لازم است به مهارت هایی مانند شناخت طرف مقابل، برخورداری از فن بیان مناسب، گوش دادن موثر، آداب معاشرت، نحوه معرفی خود و... توجه کنید.
آنچه در ادامه می‌خوانید تعریفی از مدل سه‌گانه ادوارد هال و بیان راهکارهایی برای پاسخ به این سوال است که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنیم ؟
مدل سه‌گانه ادوارد هال
«ادوراد هال» مدرس انسان‌شناسی، فرهنگ و ارتباطات میان فرهنگی بود. یکی از مدل‌هایی که وی در بحث فرهنگ و ارتباطات ارائه کرد، مدل سه‌گانه رسمی، غیر رسمی و فنی نام دارد.
مدل سه‌گانه در حوزه‌های مختلفی مانند آموزش و تربیت فرزندان، زمان، سنت، باور و... قابل تجزیه و تحلیل است. در ادامه به معرفی این مدل می‌پردازیم:
1)مدل رسمی؛ در این مدل به افراد دستور داده می‌شود که کارهایی را انجام دهند و از انجام برخی از کارها دوری کنند. افراد نیز باید دستورات را بدون چون و چرا بپذیرند و اجرا کنند.
2)مدل غیر رسمی؛ این نوع یادگیری به این صورت است که افراد کارها و رفتارهایی را از بزرگترها به خصوص والدین و افراد نزدیک می‌بینند و سعی می‌کنند مانند آن‌ها رفتار کنند. این مدل به گونه‌ای تقلید و الگوبرداری از دیگران است، نه سنجش رفتار خوب از بد.
برای مثال اگر والدین در برقراری ارتباط با دیگران خوشرو و مهربان باشند، فرزندان نیز می‌آموزند که بهترین مدل رفتار و برقراری رابطه با دیگران خوشرویی و مهربانی است. در مقابل نیز اگر همیشه اخمو و عصبانی باشند، فرزندان‌شان نیز این نوع رفتار را خواهند داشت.
3)مدل فنی؛ این مدل دقیقا برخلاف مدل رسمی است. به این معنی که به افراد دلیل رفتارهایی که باید در برخورد با دیگران داشته باشند، توضیح داده می‌شود.
مسئله اینجاست که ادوارد هال معتقد بود، فرهنگ جوامع در نحوه برقراری ارتباط تاثیر بسزایی داشته و از یکدیگر مستثنی نیستند. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که افراد در چه محیطی، با چه عقایدی و در کنار چه کسانی پرورش می‌یابند.
چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنیم؟
همه ما به طور مستمر برای انتقال احساسات، افکار و عقایدمان از طریق رفتار و گفتار با دیگران در ارتباط هستیم. بدین ترتیب لازم است راهکارهای ضروری برای برقراری ارتباط موثر را آموزش ببینیم. برای آموزش بیشتر به سایت معماری زندگی مراجعه کنید.
طبق مقاله منتشر شده توسط نیک مورگان، استاد ارتباطات غیر زبانی، در سایت دانشگاه هاروارد: «توانایی خواندن ارتباطات غیرکلامی -زبان بدن- در معاملات تجاری ضروری و سودمند است. زیرا تحقیقات نشان می دهند که افراد در پنهان کردن احساسات خود خیلی خوب عمل نمی‌کنند.»
1)مسئولان بیمارستانی محلی در تحلیل شکایت بیماران دریافتند که 9 نامه از 10 نامه شکایت، به عدم برقراری ارتباط چشمی دکتر با بیمار اشاره دارد. به این معنی که بیماران این عامل را به نوعی اهمیت ندادن پزشک به آن‌ها تلقی کرده بودند.
این آمار نشان می‌دهد که برقراری ارتباط چشمی در حین صحبت، یکی از مهترین عوامل برقراری ارتباط با دیگران است که اگر به درستی صورت پذیرد، باعث ایجاد اعتماد و اطمینان در فرد مقابل می‌گردد.
بسته به موقعیت، نوع شخصیت، جنسیت افراد و تفاوت‌های فرهنگی، ارتباط چشمی می‌تواند به مدت 5 تا 15 ثانیه به طول انجامد.
2)نحوه ایستادن و راه رفتن، نشان‌دهنده طرز فکر و شخصیت فرد است. برای مثال فرد بی‌حوصله، مدام این پا و آن پا می‌کنند. یا فرد مغرور، وزن خود را روی یک پا می‌اندازد و کمی بدن خود را به سمت عقب متمایل می‌کند.
3)حالات چهره و حرکات دست، باید تحت کنترل باشند تا بتوان آرام و طبیعی به نظر رسید و در مواقع لزوم احساسات را مخفی نگه داشت.
بنابراین لازم است حالات چهره خود را بشناسید. برای این کار جلوی آینه بایستید و احساساتی مانند عصبانیت، ناراحتی، خوشحالی و... را به چهره بگیرید تا متوجه شوید که در این مواقع چهره شما چگونه است. این کار سبب می‌شود تا در مواقع لزوم بتوانید چهره خود را خونسرد و عادی نشان دهید.
به اشتباه تکان دادن دست‌ها نیز مانع بزرگی برای برقراری ارتباط صحیح است. به عنوان مثال اگر مدام دست‌های خود را تکان دهید و حالتی عصبی داشته باشید، به فرد مقابل می‌فهمانید که از بودن در این شرایط ناراضی هستید.
4)برای جلب توجه دیگران، لباسی مناسب است که به سن، شخصیت، موقعیت اجتماعی و صورت فرد بخورد و در عین حال تمیز و اتو کشیده باشد. نباید هر لباسی را در هر جمعی پوشید.
طی تحقیقاتی که در سال 2014 صورت گرفت و در مجلهSocial Psychological and Personality Science به چاپ رسید: «از دو گروه خواسته شد که با لباس‌های رسمی و غیررسمی در محل قرار مذاکره حاضر شوند. سپس بررسی‌ها نشان داد که افراد با لباس‌های رسمی به معاملات سودآورتری نسبت به دیگران دست پیدا کرده‌اند.»
5)صدا، مهمترین وسیله برای برقراری رابطه با اطرافیان است. زیرا هیجان، ناراحتی، خوشحالی، اندوه و به طور کلی تمام احساسات را به دیگران منتقل می‌کند.
بنابراین لازم است که یکنواخت صحبت نکنید و به صدای خود اوج و فرود بدهید، به جای استفاده از کلماتی مانند آهان، اوممم و...، سکوت کنید و واژه‌ها را به درستی بیان کنید.
6)لبخند زدن نشانه دوستی و تمایل به برقراری ارتباط با دیگران است. زمانی که به فرد مقابل لبخند می‌زنید، احساس خوبی را منتقل کرده و به او ثابت می‌کنید که برای شما باارزش و قابل احترام است.
به گفته مک نیل، نقاش آمریکایی: «اگر چه قضاوت دادگاه به طور مساوی افراد خندان و غیرخندان را مقصر می‌داند، اما مجازات‌های خفیف‌تری برای افراد خندان قائل می‌شود. پدیده‌ای که آن را "اثر ملایمت لبخند" می‌نامند.»
7)یکی از موثرترین راه‌های برقراری رابطه موثر با افراد و شکستن سردی محیط، پرسیدن سوالات ساده است. می‌توانید در مورد هر چیزی که می‌بینید، صحبت کنید مانند هوا، غذا و حتی انگشتری که فرد مقابل‌تان در دست دارد.
8)موقع صحبت کردن باید شنونده خوبی بود. برای این کار لازم است تنها سکوت کنید و به صحبت‌های فرد مقابل‌تان با دقت گوش دهید.
مهارت خوب گوش دادن به شما کمک می‌کند تا حقایق، عقاید و احساسات افراد را به خوبی بشناسید تا بتوانید در حین گفتگو جملات مناسبی بیان کنید.
9)معرفی کردنِ خود نیز یکی از راه‌های برقراری ارتباط است. بهتر است در مواجهه با افراد غریبه، معرفی کوتاه و مختصری از خود داشته باشید.
در نهایت با رعایت تمامی این موارد، می‌توان به درستی و به طور موثر با دیگران ارتباط برقرار کرد. همه ما باید بدانیم که از چه اصولی پیروی و از چه اصولی پرهیز کنیم. برای مثال باید از سرزنش، تحقیر، خودپسندی و بی‌اعتنایی دوری کنیم تا بتوانیم بر روابط‌مان با دیگران تاثیر مثبت بگذاریم.
به خاطر داشته باشید که لحظه لحظه زندگی شما، سرشار از پیام‌ها و ارتباطات است.