تغذیه بدون گلوتن و شگفتی گرانولا

درباره‌ی تغذیه‌ بدون گلوتن چه می‌دانید؟ گلوتن در رژیم‌های کاهش وزن و برنامه‌های غذایی ورزشی چه نقشی را ایفا می‌کند؟ آیا تاکنون نام بیماری سلیاک را شنیده‌اید؟ گلوتن نام نوعی پروتئین است که در انواع گندم، چاودار، مالت، مخمر آبجو، جو و تریتیکاله وجود دارد.

آشنایی با تغذیه بدون گلوتن

گلوتن به خودی خود برای سلامتی به‌ هیچ عنوان مضر نیست. اغلب موادی که در برنامه غذایی روزانه استفاده می‌کنید حاوی گلوتن می‌باشد. از جمله این مواد می‌توان به نان، کراکر، ماکارونی و غلات صبحانه اشاره کرد. برخی از افراد به طور ژنتیکی به گلوتن حساسیت دارند. به زبان ساده این نوع حساسیت، بیماری سلیاک نامیده می‌شود. افراد مبتلا برای پرهیز از دچار شدن به علائم این بیماری، رژیم غذایی گلوتن‌فری را دنبال می‌کنند. این بیماران برای همیشه به خرید مواد غذایی بدون گلوتن روی می‌آورند. تغذیه بدون گلوتن در بیماران سلیاکی باعث کاهش وزن چشم‌گیری می‌شود. از این رو بود که بعدها رژیم‌های غذایی فاقد گلوتن، در برنامه‌های ورزشی و رژیم‌های غذایی کاهش وزن جای گرفته و طرفداران زیادی پیدا کردند. زنگ خطر رژیم غذایی فاقد گلوتن مربوط به کمبود فیبر، ویتامین و مواد معدنی در آن می‌باشد. برند میلز سال‌هاست که به صورت تخصصی در ارائه مواد غذایی فاقد گلوتن با بالاترین کیفیت فعالیت می‌کند. محصولات فاقد گلوتن میلز، هم سرشار از ویتامین، فیبر و مواد معدنی می‌باشند و هم با طعم و مزه‌های خاص و دوست‌داشتنی ارائه می‌شوند. گرانولا صبحانهی فاقد گلوتن متشکل از جو دوسر، به‌عنواو غنی‌ترین و پرطرفدارترین محصول شناخته شده است. کوکی جو دوسر پرک مخصوص سلیاک و همچنین ویژه‌ی ورزشکاران، کودکان و سایر مخاطبین تغذیه ارگانیک تولید شده است.

تشخیص بیماری حساسیت به گلوتن

در زمان‌های قدیم بیماری سلیاک به درستی تشخیص داده نمی‌شد. در زمان فرعون، پزشک دربار این بیماری را آسیب روده نامیده بود. در گذشته بیشتر شایع شده بود که بیماری سلیاک مربوط به کشورهای اروپایی و بخصوص اسکاندیناوی می‌باشد. در آن زمان تصور می‌شد این بیماری در ایران بسیار نادر است. اما به‌مرور تحقیقات درباره این بیماری تکامل یافت و مشخص شد که آمار این بیماری در قاره آمریکا، هندوستان و خاورمیانه از جمله کشور ما بالاتر از حد تصور است. در دو دهه اخیر به خاطر تست‌های سرولوژیک، روند تشخیص این بیماری بسیار تکامل یافته است. نوعی از سلیاک یا همان حساسیت به گلوتن در آزمایش خون تشخیص داده می‌شود. پس از تشخیص، بیمار رژیم غذایی بدون گلوتن را آغاز می‌کند. اما نوع دیگر آن که حساسیت به گلوتن غیر سلیاکی نام دارد، در آزمایش خون قابل تشخیص نیست. در این نوع حساسیت بیمار به مرور از طریق دردها و واکنش‌های التهابی گوارشی متوجه حساسیت خود به گلوتن می‌شود. بالطبع پس از آن، بیمار به رژیم غذایی گلوتن‌فری روی می‌آورد.  

علائم و نشانه‌های بیماری سلیاک

مردم دنیا بخش بزرگ کالری دریافتی خود را از سه ماده غذایی اساسی تامین می‌کنند. این سه ماده عبارت است از گندم، برنج و ذرت. گلوتن در این سه ماده به‌خصوص در گندم، پس از فرآیند کشاورزی و فرآوری یافت می‌شود. بعضی انسان‌ها در هضم و جذب این ماده از لحاظ گوارشی مشکل ژنتیکی دارند. به مرور زمان با انقلاب‌های کشاورزی، آلرژی همیشگی به گلیادین گندم و همین‌طور پرولامین‌های جو شیوع یافت. واکنش منفی بدن برخی انسان‌ها به خوردن گلوتن، طیف وسیعی از علائم را در بر می‌گیرد. این علائم صرفاً محدود به دستگاه گوارش نمی‌شود. ارتباطی نیز بین حساسیت به گلوتن و بیماری دیابت نوع یک وجود دارد. به طوریکه 4 تا 8% از بیمارانی که به سلیاک مبتلا هستند، از دیابت نوع یک رنج می‌برند. همچنین نیمی از بیماران سلیاکی مبتلا به فقر آهن می‌باشند. گاهی بیماری سلیاک کاملاً بی‌علامت است و گاه به صورت واکنش‌های عصبی و یا برخی اوقات از روی سوء‌ تغذیه باید به آن پی برد. دیگر مشخصات بالینی بیماری سلیاک عبارتند از : بی‌اشتهایی، درد استخوانی، افسردگی، اسهال، نازایی، تهوع، آفت مکرر دهان، سقط‌های مکرر، قدکوتاه و کاهش وزن چشم‌گیر.

درمان بیماری سلیاک حساسیت به گلوتن

بیماری سلیاک درمان ژنتیکی ندارد. اما رعایت رژیم غذایی فاقد گلوتن کاملاً این بیماری را کنترل می‌کند. کنترل مواد غذایی مصرفی از لحاظ نداشتن گلوتن، از به وجود آمدن علائم این بیماری جلوگیری می‌کند. پیش از این، پیدا کردن مواد غذایی فاقد گلوتن در ایران برخلاف کشورهای اروپایی، بسیار مشکل بود. بیماران سلیاکی در کشور ما در محدودیت غذایی قرار داشتند. اما در سال‌های اخیر یافتن مواد غذایی، کربوهیدرات‌ها، نان‌ها و غلات با برچسب بدون گلوتن در ایران بسیار آسان‌تر از گذشته شده است. دیگر مواد غذایی مجاز که فاقد گلوتن هستند عبارتند از : گوشت، ماهی، تخم مرغ، جو دوسر، میوه، آجیل، شیر، پنیر، لوبیا، گندم سیاه، سیب زمینی، سیب زمینی شیرین، سویا، برنج، ذرت، ارزن، ذرت خوشه‌ای، گل‌کلم، پنیر چدار، غلات کامل، گردو، نخود، برنج قهوه‌ای، برنج وحشی و کینوا. در مجموع می‌توان گفت رژیم غذایی فاقد گلوتن بسیار پرهزینه می‌باشد. گاه در معاشرت‌ها و مهمانی‌ها فرد مبتلا به سلیاک مجبور است وعده غذایی خود را به همراه داشته باشد. عوارض رعایت نکردن رژیم حساسیت به گلوتن دردناک، دردسرساز و غیر قابل تحمل است.

گرانولا، خوشمزه‌ی شگفت‌انگیز و گلوتن‌فری

شاید تاکنون گرانولا جو دوسر را به‌عنوان یک ورزشکار امتحان کرده باشید. شاید هم به‌خاطر سالم بودن، مغذی بودن و یا سیرکنندگی زیاد از طرفداران گرانولا به‌شمار می‌آیید. به هر شکل اکنون وقت آن است که با گرانولا از دیدگاهی دیگر آشنا شوید. در سال‌های اخیر مغذی‌ترین، خوش‌خوراک‌ترین و جذاب‌ترین ماده غذایی که در رژیم بیماران سلیاکی در سراسر جهان قرار گرفته، گرانولا است. علاوه‌بر آن انواع کوکی، موسلی و میکس جو دوسر پرک یا همان اوتمیل از دیگر محصولات فاقد گلوتن هستند که سبد غذایی افراد حساس به گلوتن را به کلی دگرگون کرده است. جدای از مزیت‌های فوق، این محصولات اثرات مثبت قابل ملاحظه‌ای روی بهبود فشارخون، کاهش کلسترول خون، بهبود عملکرد سیستم گوارش و تنظیم قند خون دارند.

سلیاک و محصولات میلز

خرید غلات صبحانه فوری از سایت میلز و همچنین معتبرترین سوپرمارکت‌های کشور امکان‌پذیر است. نهایتا مهم‌ترین نکته این است که غلات صبحانه‌ی بدون گلوتن باید از ابتدای پروسه‌ی فرآوری، کاملا مرغوب و باکیفیت تهیه شوند. در غیر این‌صورت کارایی لازم را نخواهند داشت و استفاده طولانی‌مدت از آنها در سبد غذایی خانواده ممکن نیست.