اختلال دو قطبی نوع دو چیست؟ ( علائم و راهکارهای درمان )

در دنیای پیچیده روان انسان، اختلالات خلقی همچون دو قطبی از جمله چالش‌های جدی به شمار می‌روند.

در میان انواع مختلف این اختلال، اختلال دو قطبی نوع دو (Bipolar II Disorder) با الگوی رفتاری خاص خود، زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این مطلب با رویکردی تخصصی و جامع, به بررسی ماهیت اختلال دو قطبی نوع دو، علائم آن، و راهکارهای درمانی می‌پردازد.

اختلال دو قطبی نوع دو چیست؟

اختلال دو قطبی نوع دو، یک بیماری روانی مزمن است که با نوسانات خلقی مشخص می‌شود. این نوسانات شامل دوره‌های افسردگی اساسی و هیپومانیا (نیمه‌شیدایی) می‌باشند. برخلاف اختلال دو قطبی نوع یک که با دوره‌های شیدایی کامل همراه است، در نوع دو، شدت نوسانات خلقی پایین‌تر بوده و دوره‌های هیپومانیا جایگزین شیدایی کامل می‌شوند.

افراد مبتلا به این اختلال هرگز دوره کامل شیدایی را تجربه نمی‌کنند. علائم هیپومانیا شامل افزایش انرژی، پرحرفی، تحریک‌پذیری، کاهش نیاز به خواب و افزایش فعالیت‌های هدفمند است.

علائم اختلال دو قطبی نوع دو

اختلال دوقطبی با نوسانات شدید خلقی مشخص می‌شود. این نوسانات می‌توانند از افسردگی شدید تا شیدایی یا هیپومانیا (مانیا خفیف) متغیر باشند.

۱. علائم دوره های افسردگی

دوره افسردگی یکی از فازهای اصلی اختلال دوقطبی است. شدت و طول دوره افسردگی می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. برخی افراد ممکن است فقط چند دوره افسردگی در طول زندگی خود تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دوره‌های مکرر و شدید داشته باشند.

• احساس غم و اندوه مداوم به مدت حداقل دو هفته
• از دست دادن علاقه یا لذت به فعالیت‌های روزمره
• تغییرات قابل توجه در اشتها یا وزن
• مشکلات خواب (کم‌خوابی یا پرخوابی)
• احساس بیقراری یا کندی روانی-حرکتی
• احساس بی‌ارزشی یا گناه
• کاهش توانایی تفکر یا تمرکز
• افکار مرگ یا خودکشی

۲. دوره‌های هیپومانیا

هیپومانیا، که به عنوان نیمه‌شیدایی نیز شناخته می‌شود، دوره‌ای از خلق و خوی بالا یا تحریک‌پذیری و افزایش فعالیت یا انرژی است که حداقل چهار روز طول می‌کشد اما به اندازه‌ای شدید نیست که باعث اختلال قابل توجه در عملکرد یا بستری شدن در بیمارستان شود. این دوره علائم زیر را میتواند داشته باشد.

• افزایش غیرعادی انرژی و سرحال بودن
• کاهش نیاز به خواب
• پرحرفی و افزایش تحریک‌پذیری
• افکار مسابقه‌ای و احساس خودبزرگ‌بینی
• افزایش فعالیت‌های لذت‌بخش (گاهی اوقات با عواقب منفی)
• کاهش قضاوت و تصمیم‌گیری‌های تکانشی

توجه: تشخیص دقیق اختلال دو قطبی نوع دو نیازمند مراجعه به متخصص روانپزشک و ارزیابی دقیق علائم و سوابق فرد است. هرگز نباید بر اساس شباهت علائم به خوددرمانی یا تشخیص شخصی اقدام کرد. اما به طور کلی اگر علائم بالا را در خود یا یکی از عزیزانتان مشاهده کردید، حتما برای اطمینان با یک پزشک مشورت کنید و اطمینان یابید که به این اختلال مبتلا نیستید.

علت اختلال دوقطبی نوع دو

علت دقیق اختلال دو قطبی نوع دو همچنان ناشناخته است، اما عوامل مختلفی در زمینه‌ساز شدن آن نقش دارند که در ادامه آن ها را بررسی میکنیم. دانشمندان هنوز به طور کامل به رمزگشایی از آن دست نیافته‌اند، اما شواهد نشان می‌دهد که این اختلال ریشه در ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی دارد.

عوامل مختلفی در اختلال دوقطبی نقش دارند و این بیماری می تواند علت های متنوعی داشته باشد. یکی از مهمترین این موارد، ژنتیک است. داشتن سابقه خانوادگی اختلالات دو قطبی یا افسردگی، خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.

همچنین تغییرات بیوشیمیایی در مغز نیز می توانند تاثیر داشته باشند. برای مثال بر هم خوردن تعادل مواد شیمیایی در مغز مانند سروتونین و دوپامین، احتمالا در بروز این اختلال نقش دارد. مورد بعدی عوامل محیطی است. رویدادهای استرس‌زای زندگی، تروماهای دوران کودکی، و سوء مصرف مواد مخدر می‌توانند به عنوان عوامل زمینه‌ساز عمل کنند.

همانطور که می‌بینید، علت اختلال دوقطبی نوع دو مانند یک معمای پیچیده است که هنوز به طور کامل حل نشده است. اما دانشمندان هر روز در حال رمزگشایی از این راز هستند و امیدواریم که در آینده شاهد درمان‌های موثرتر برای این اختلال باشیم. اگر به یک پزشک خوب و متخصص مراجعه کنید، امکان دارد آن پزشک بتواند علت آن را تشخیص دهد و به شما در این باره کمک کند.

راهکارهای درمانی اختلال دو قطبی نوع دو

خوشبختانه، اختلال دو قطبی نوع دو قابل درمان است و افراد مبتلا می‌توانند با بهره‌گیری از راهکارهای درمانی مناسب، زندگی با کیفیت و پر باری را تجربه کنند.

اختلال دو قطبی نوع دو، با تشخیص به موقع و دریافت درمان مناسب، قابل کنترل است. مراجعه به متخصص روانپزشک و دریافت راهنمایی‌های لازم برای درمان قطعی اختلال دوقطبی، اولین قدم برای مدیریت این اختلال و دستیابی به آرامش و بهبود کیفیت زندگی است. اگر شما یا اطرافیانتان با علائم ذکر شده مواجه هستید، هرگز از درخواست کمک و مشورت با متخصص دریغ نکنید. به خاطر داشته باشید که میتوانید این بیماری و اختلال را شکست و دهید و دوباره رشد کنید.