دلایل اهمیت نمای ساختمان و مصالح پرکاربرد در نما

نمای ساختمان پوسته بیرونی ساختمان است. اولین چیزی که در مواجه با ساختمان به چشم می آید زیبایی بصری نمای ساختمان است اما این همه آن چیزی نیست که بیانگر اهمیت نمای ساختمان باشد. در ادامه به دلایل اهمیت نمای ساختمان و مصالح پر کاربرد در نما می پردازیم.

دلایل اهمیت نمای ساختمان در معماری

در مواجهه با یک ساختمان اولین چیزی که به چشم بیننده می آید نمای ساختمان است. یک طراح یا معمار به راحتی می تواند هنر و خلاقیت خود را در طراحی نما به نمایش بگذارد. نمای خارجی ساختمان در واقع رابط بین فضای داخلی و خارجی ساختمان است. پس هر چند که نقشه ساختمان و طراحی دکوراسیون داخلی بنا بی نظیر باشد در مرحله اول، یک ساختمان از طریق نمای آن مورد قضاوت قرار می گیرد و نداشتن طراحی مناسب از نما ذهنیت افراد را در مورد داخل ساختمان نیز خراب می کند.

یک نمای بیرونی زیبا می تواند دید خوبی را به بیننده القا کند. ایجاد حس خوب علاوه بر بیننده، برای کسانی که از آن ساختمان استفاده می کنند نیز ایجاد می شود. امروزه افراد به شدت درگیر روزمرگی هستند.  زندگی یا کار کردن در محیطی که حس خوبی به آنها منتقل می کند می تواند اثر فوق العاده ایی روی روحیه و حتی بازده کار افراد داشته باشد.

 ارزش و هویت بخشیدن به ساختمان

علاوه بر زیبایی بصری، تاثیری که یک نمای ساختمان می تواند به بنا ببخشد دادن ارزش و هویت به بناست. بنابراین انتخاب طرح و متریالی که نشانگر شخصیت و هویت واقعی ساختمان باشد فوق العاده اهمیت دارد.

نما و هویت بخشیدن به چهره شهر

هر نما علاوه بر هویت و شخصیت بخشی به خود بنا به شهر و محله نیز هویت می بخشد و تاثیر بسزایی در زیباسازی چهره شهر دارد. نمای شهر در واقع ترکیبی از انواع نماهای طراحی شده برای ساختمان هاست. بنابراین با رعایت همگونی و هماهنگی با بافت شهری همه نماها زبان مشترکی داشته و شهر نیز دارای شخصیت و هویت خاصی است.  

تاثیر نما بر بهره وری انرژی

چیزی که معمولا از یک نمای ساختمان انتظار دارند زیبایی ساختمان است در صورتی که نما علاوه بر زیبایی، می‌تواند به کارکرد بهتر ساختمان نیز کمک کند. متریال های مختلف به کار رفته در نمای ساختمان می‌توانند عایقی در برابر صدا ،رطوبت و خوردگی باشند و حتی می توانند در کاهش مصرف انرژی نیز تاثیر گذار باشند. به عنوان مثال متریالی مثل سنگ تراورتن عایق خوب حرارتی است و کاربرد آن در نمای ساختمان از اتلاف انرژی می کاهد در صورتی که استفاده از متریالی مثل شیشه در نمای ساختمان به دلیل گستره استفاده از نور خورشید در تابستان دمای هوا را به شدت بالا می برد و نیاز به مصرف انرژی بیشتری برای خنک کردن فضا وجود دارد..

نمای ساختمان به عنوان یک مزیت رقابتی

همه افراد دوست دارند نسبت به دیگران متفاوت تر و بهتر باشند. نمای ساختمان با ایجاد دید بصری بهتر و زیبا تر می تواند نمای ساختمان را در میان ساختمان‌های دیگر شاخص کند.

پرکاربردترین مصالح در طراحی نمای ساختمان

در گذشته متداول ترین مصالح در نمای ساختمان سنگ بود و کاربرد سنگ در ساختمان بخصوص نمای ساختمان کاربرد فراوان داشت. اما امروزه مصالح نوین متنوعی برای استفاده در نمای ساختمان وجود دارد که هر کدام از این مصالح دارای محاسن و معایبی هستند. استفاده از مصالح مناسب برای نمای ساختمان به عوامل مختلفی بستگی دارد. مهم‌ترین عواملی که نوع متریال و مصالح به کار رفته در نمای ساختمان را تعیین می‌کند، شرایط جوی منطقه ، نوع کاربری بنا، در دسترس بودن مصالح و همچنین میزان هزینه است. قطعا در مناطقی که دسترسی به معادن سنگ وجود دارد استفاده از سنگ در نمای ساختمان کاربرد بیشتری دارد و یا در مناطقی که بادهای شدید و طوفان وجود دارد استفاده از نمای کامپوزیت توصیه نمی شود.

نمای سنگ طبیعی

سنگ یکی از متداول ترین و پرکاربردترین مصالح در نمای ساختمان است که با تنوع فراوان در بازار وجود دارند. سنگهای به کار رفته در نما شامل انواع سنگهای آذرین، دگرگونی و رسوبی است که سنگ های تراورتن و مرمریت متداول ترین آنهاست.

سنگها دارای مقاومت و دوام بالایی در برابر تغییر شرایط جوی، تابش نور خورشید، تغییر دما و یخبندان هستند و حتی باران های اسیدی و محیط های قلیایی نیز بر آنها تاثیری زیادی ندارد. سنگ های تراورتن عایق صوتی و حرارتی هستند. از طرفی سنگها، فوق العاده فرم پذیرند و به خوبی قابلیت نصب و اجرا بر روی سطوح مختلف را دارند. از نظر زیبایی نیز نمای ساختمان با سنگ، نمای فوق العاده زیبا و لوکسی است. اما نکته‌ای که در مورد سنگ وجود دارد هزینه بالای آن است. علاوه بر قیمت خود متریال، هزینه نصب سنگ بالاست و با توجه به سرعت نصب و اجرای پایین آن، هزینه تمام شده نما را بالا می برد. اما با توجه به کیفیت و زیبایی که دارد همچنان پرطرفدار بوده و هزینه آن قابل چشم پوشی ست.

استفاده از آجر در نمای ساختمان

یکی دیگر از مصالح متداول در نمای ساختمان آجر است. آجر جزء مصالحی ست که از قدیم الایام در نمای ساختمان کاربرد داشته و همچنان رایج است. پرکاربرد ترین نوع آجر به کار رفته در نمای ساختمان آجر نسوز است.  ویژگی های این متریال تنوع رنگی و ، مقاومت بالا در برابر تابش آفتاب، طول عمر بالا ،عدم ایجاد هرگونه خوردگی در آن ،عایق بودن در برابر دما که می‌تواند از اتلاف انرژی در ساختمان جلوگیری کند و همچنین هزینه پایین و در دسترس بودن آن است. اما نمای آجری دارای معایبی نیز است. این نما همیشه در معرض کپک و قارچ است. استفاده از تعداد زیاد آجر ، وزن سازه را بالا می برد و برای ساختمان های بلند و مرتفع توصیه نمی شود. برخی از انواع آجرها نیز در برابر رطوبت و تابش آفتاب دچار لک و شوره می شوند که ظاهر نما را نا زیبا می کند و تمیز کردن آن نیز مشکل است.

طراحی نمای سیمانی

نمای سیمانی به دلیل سادگی و هزینه پایین طرفداران خاص خود را دارد. نمای سیمانی داری انواع مختلفی مثل نمای سیمان سفید، نمای سیمانی شسته ، نمای سیمانی تخته ماله ، نمای تگری و ماهوتی ، نمای تیشه ای ، نمای سیمانی آبساب و نمای سیمانی رومی است . از ویژگی‌های نمای سیمانی می‌توان به طول عمر بالا، هزینه پایین ، سرعت اجرای بالا اشاره کرد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی از سیمان به شکل مدرن تری در نما استفاده می شود. نمای فایبر سمنت  نوعی نمای سیمانی است که با پنل های سیمانی دارای الیاف ایجاد می شود. این نما به دلیل استفاده از پنل های سیمانی از زیبایی بیشتری برخوردار است و در مقابل آتش و رطوبت نیز مقاوم تر از نمای سیمانی ست.

در طراحی نمای رومی و کلاسیک استفاده از سیمان، نمای زیبایی را ایجاد می کند؛ اما نمای سیمانی در مقابل حرارت و رطوبت مقاوم نیست. به راحتی گرد و غبار و آلودگی ها را جذب می کند و همچنین وزن سازه را بالا می برد.

نمای چوبی ساختمان

چوب متریال متفاوت و زیبا در نمای ساختمان است.  نمای چوب امروزه دارای طرح ها و رنگ‌های متفاوتی است و قابل مقایسه با نمای چوب در گذشته نیست. نمای چوبی در برابر رطوبت مقاوم نیست و دارای هزینه نگهداری سالانه بالایی است به همین دلیل در نمای ساختمان های مسکونی و ویلایی کاربرد کمتری دارد . یکی از متریال های جدید چوبی ترموود است. ترموود دارای مقاومت بیشتری در برابر تغییرات شرایط آب و هوایی است. همچنین دارای تنوع رنگ و اندازه است.به راحتی و سریع نصب می‌شود و عایق حراراتی  است. این متریال در ترکیب با دیگر مصالح به خصوص برای نمای ساختمان های تجاری کاربرد زیادی دارد.

استفاده از کامپوزیت

یکی از مصالح نوین که در نمای ساختمان کاربرد دارد کامپوزیت است. کامپوزیت از جنس پلی اتیلن است. از ویژگی های نمای کامپوزیت می توان به عمر مفید بالا، وزن کم و سبک،  نصب و اجرای سریع ،عایق بودن در مقابل صدا و حرارات اشاره کرد. از دیگر ویژگی این نما ، تنوع رنگی ، مقاومت در برابر آتش سوزی و زلزله است. اما نمای کامپوزیت دارای هزینه بالایی است و در مقابل تغییر شرایط جوی مثل باد و طوفان مقاومت کمی دارد و ممکن است در مقابل طوفان و باد شدید شکل اولیه خود را از دست بدهد. این متریال ذرات معلق در هوا را جذب می کند و به مرور زمان رنگ آن کدر و کثیف می شود.

نمای شیشه‌ای

نمای شیشه جز نماهایی است که در ساختمان های مدرن کاربرد دارد. این نما دارای انواع مختلفی مثل نمای اسپایدر،کراتین وال و فریم لس می باشد.  بیشترین کاربرد نمای شیشه ای در ساختمان های تجاری ست اما در نمای ساختمان های مسکونی و ویلایی با سبک مدرن نیز استفاده می‌شود. از ویژگی های نمای شیشه ای بالا بودن کنترل کنندگی صدا در نماهای شیشه ای دوجداره، بهره گیری از انرژی خورشید، گستره نوری زیاد، کم بودن بار مرده بر ساختمان ،تامین دید یکپارچه از مناظر به بیرون و امکان رویت منظره ، استفاده از نمای شیشه باعث می‌شود محیطی روشن و جذاب با نور بیشتر داشته باشید.

نمای شیشه ای در مقابل زلزله و آتش مقاوم نیست، مصرف انرژی را بالا می برد و افراد احساس آسایش حرارتی ندارند. شیشه مقاومت حرارتی پایینی دارد . در فصول سرد هم دمای محیط بیرون بوده و ساکنین عدم آسایش حرارتی خواهند داشت. از طرفی در فصول گرم سال نیز تابش آفتاب سبب افزایش بیش از حد دمای داخل می شود البته در مورد شیشه های دو جداره این مشکل به نسبت کمتر است.

استفاده از سرامیک در نما

سرامیک جز متریال هایی است که با پیشرفت متالوژی وارد صنعت ساخت و ساز شد و به دلیل تنوع رنگ و هزینه فوق العاده پایین نسبت به سنگ خیلی زود جایگاه ویژه ای در صنعت ساخت و ساز پیدا کرد. از ویژگی های نمای سرامیک می توان به سازگار بودن با شرایط آب و هوایی مختلف، سبک بودن و وزن پایین ، مقاومت شیمیایی بالا ، تنوع در طرح و رنگ ، مقاومت در برابر اشعهUV  همچنین هزینه پایین آن اشاره کرد. نمای سرامیک در مقابل عواملی مثل سرما ، گرما ، صدا و تغییرات جوی مقاوم نیست و ممکن است تغییرات جوی و انقباض و انبساط باعث جدا شدن سرامیک از سطح شود. البته امروزه روش های نصب جدیدی برای اجرای سرامیک استفاده می شود که خطر جدا شدن و سقوط سرامیک را کمتر می کند . در این روش دیگر از ملات خبری نیست و سرامیک به صورت خشک نصب می شود. در نمای خشک سرامیک ابتدا سطح آهن کشی می شود سپس سرامیک به وسیله نگهدارنده های مخصوص به زیر سازه وصل می شود. با این روش نصب هر چند هزینه های ساخت بالاتر می رود اما دیگر خطر سقوط سرامیک وجود ندارد.

بتن اکسپوز یا بتن نما

یکی دیگر از مصالح نوین قابل استفاده در نمای ساختمان بتن اکسپوز یا بتن نماست. این متریال از پنل های پیش ساخته بتنی تشکیل شده و به دلیل ایجاد سطحی صاف و صیقلی مورد توجه معماران قرار گرفته است. پنل های بتن اکسپوز می تواند در اندازه های مختلف تولید شده و به محل انتقال پیدا کند. از ویژگی های این متریال انعطاف پذیری و وزن سبک ، قابلیت رنگ پذیری . داشتن تنوع طرح ، سازگار بودن با انواع شرایط آب و هوایی ، مقاومت در برابر رطوبت و آب و یخ زدگی ، مقاومت در برابر ضربه و فشار است. برخورداری از این ویژگی ها این متریال را به متریالی خاص تبدیل کرده که البته در کنار همه این ویژگی ها نمای ایجاد شده با بتن اکسپوز از سردی و خشکی برخوردار است به همین دلیل بیشتر در پروژه های تجاری کاربرد دارد.

کلام پایانی

در این مقاله به معرفی تعدادی از متریال های قابل استفاده در نمای ساختمان پرداختیم. هر چند آشنایی با متریال های مختلف و مزایا و معایب هر کدام از انواع نماها لازم است اما به طور قطع مشاوره با یک طراح حرفه ای در زمینه طراحی نمای ساختمان لازم و ضروری ست. خانه معمار سایتی تخصصی در زمینه طراحی نمای ساختمان است. جهت برقراری ارتباط مستقیم و دریافت مشاوره رایگان می توانید با شماره  91014525 – 021  تماس حاصل فرمایید.