البته نوشتن مقاله علمی فقط محدود به دوره دانشجویی نیست، بلکه در هر دورهای زندگیتان، میتوانید پژوهش کنید و یافتههایتان را در قالب مقاله به مخاطبان در ایران و سراسر جهان عرضه کنید. اما چگونه شروع به نوشتن مقاله علمی کنیم؟ چگونه میتوانیم مقالهای علمی بنویسیم؟ نگارش مقاله علمی اصول و روش مختص به خودش را دارد که اگر آنها را بشناسید و به کارشان بگیرید، میتوانید مقاله علمی ارزشمندی را ارائه دهید.
در این مطلب، شش نکتهای را که در نوشتن مقاله علمی باید رعایت کنید برایتان خواهیم گفت. با ما همراه باشید!
پیش از هر چیزی، باید هدفتان را از نگارش مقاله مشخص کنید. اصلاً چرا میخواهید مقالهای علمی را منتشر کنید؟ قرار است راهکاری جدید ارائه دهید؟ آیا مقالهتان به موضوع مورد بحث روز ربط دارد و راهکار جدیدی را ارائه میدهد؟ آیا میخواهید از منظری جدید به موضوعی نگاه کنید؟
پیش از یافتن پاسخ این سوالات و سوالاتی از این دست، شروع به نوشتن مقاله علمی نکنید. در واقع، نگارش مقاله علمی مسئلهای جدی است و باید با هدفی روشن به سوی آن بروید تا بتوانید مسیری روشن را برای خودتان رقم بزنید و مقالهای درخشان را ارائه دهید.
پس از تعیین هدف، باید به دنبال یافتن ژورنال مورد نظرتان باشید. اما یافتن ژورنال قبل از شروع مقاله نویسی چه اهمیتی دارد؟ در واقع، نگارش مقاله را باید مطابق با هدف و ساختار ژورنال مورد نظرتان پیش ببرید. سعی کنید به جای انتخاب چندین ژورنال، یک ژورنال را انتخاب کنید. بدین ترتیب، میتوانید همه تمرکزتان را روی قوانین و مقررات یک ژورنال بگذارید و طبق آن پیش بروید. انتخاب چندین ژورنال میتوانید سبب سردرگمیتان شوید، تا جاییکه در نهایت، حاصل کارتان مقالهای خواهد بود که در هیچ ژورنالی قابل انتشار نیست.
و اما میرسیم به اجزای اصلی مقاله! هر مقاله علمی متشکل تز چند بخش اصلی است:
یادتان باشد که باید این قسمتها را در مقالهتان بگنجانید. به عبارت ساده، باید خودتان را برای چنین مواردی آماده کنید و پاسخی برای هر کدام داشته باشید. البته، باید بگوییم که ممکن است برخی ژورنال حذف و اضافاتی در این قسمتها صورت داده باشند. بدین ترتیب، پیش از هر چیزی، باید از قوانین ژورنال مطلع شوید.
همچنین، از یاد نبرید طول کل مقاله و طول هر کدام از این قسمتها بستگی به ژورنال مورد نظرتان دارد. در واقع، پیش از نگارش و تکمیل این بخشها، باید استانداردهای ژورنالتان را بشناسید و مقالهای متناسب با آن ارائه دهید.
از اهمیت انتخاب عنوان غافل نشوید. عنوان از اولین چیزهایی است که خواننده را ترغیب به خواندن مقالهتان میکند. علاوه بر آن، میتوانید بر قضاوت داوران ژورنال نیز تأثیر بگذارد. با انتخاب عنوانی اصولی و جذاب، میتوانید اولین تأثیر مثبت را بر ذهن خوانندگان و داوران بگذارید.
علاوه بر اینها، یادتان باشد که عنوان انتخابیتان باید کاملاً متناسب با محتوای مقاله باشد. نباید عنوانی بیربط را انتخاب کنید. داوران توجه ویژهای به ارتباط میان عنوان و محتوای مقاله دارند، بنابراین، شما نیز، در مقام مولف، باید به این مسئله توجه داشته باشید.
چکیده اهمیت بالایی در نگارش مقاله دارد. نگارش چکیده کار سادهای نیست و اصول مختص به خودش را دارد. چکیده باید کاملاً روشن باشد و خواننده بتواند آن را به راحتی درک کند. در چکیده، میبایست به کاری که انجام دادهاید و بافتههای اصلیتان اشاره کنید.
نحوه نگارش نتیجهگیری و مقدمه در مقاله علمی بسیار مهم است. هر دو قسمت باید کامل و اصولی باشند. در نگارش مقدمه، باید مسئله اصلی، راهحلها، محدودیتها و هدفتان را از انجام پژوهش مشخص کنید. در واقع، خواننده باید با خواندن مقدمه مقاله علمیتان، متوجه شود که قرار است در مقاله، با چه مسائلی روبهرو شود.
نمودار و جدول تأئیر شگفتانگیزی بر افزایش درک خواننده از مقالهتان دارند. میتوانید خلاصهای از دادهها و یافتههایتان را در قالب نمودار یا جدول ارائه دهید.
سخن آخر
نوشتن مقاله علمی اصول و قواعد مختص به خودش را دارد که با شناختشان، میتوانید مقالهای مناسب و قابل انتشار بنویسید. برای نگارش مقالات علمی، باید هدفتان را بشناسید، ژورنال مورد نظرتان را مشخص کنید، اجزای مقاله و طول هر کدام را، با توجه به ژورنال انتخاب کنید و در نهایت، تک تک اجزای مقاله را، از عنوان گرفته تا منابع، طیق استانداردهای ژورنال مورد نظرتان بنویسید. اگر به فکر انتشار مقاله علمی هستید، کافی است این اصول را رعایت کنید تا بتوانید یافتههای ارزشمند علمیتان را در ژورنالها مجلات معتبر منتشر کنید و بدین ترتیب، یافتههایتان را به مردم ایران و جهان ارائه دهید.