معرفی سیستم برنامه ریزی مواد اولیه
برای اطمینان از مدیریت روان زنجیره تامین و به‌حداقل‌رساندن اختلالات، سازمان‌ها از یک سیستم موثر به نام سیستم برنامه ریزی مواد اولیه (MRP) استفاده می‌کنند.
MRP یک چارچوب جامع برای مدیریت و پیش‌بینی نیازهای موادخام فراهم و به کسب‌وکارها امکان می‌دهد سطح موجودی را بهینه کنند، هزینه‌ها را کاهش دهند و خواسته‌های مشتریان را برآورده کنند. این سیستم نقش مهمی در عملکرد کارآمد فرایندهای تولید دارد.
MRP چیست؟
در پاسخ به سوال MRP چیست باید ابتدا معنای لغوی آن را بیابیم. سیستم برنامه ریزی مواد اولیه، یک سیستم جامع است که توسط کسب‌وکارها برای برنامه‌ریزی و مدیریت موثر مواد اولیه، اجزا و منابع موردنیاز برای فرایندهای تولید استفاده می‌شود. این سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا عملیات زنجیره تامین خود را ساده، سطح موجودی را بهینه و خواسته‌های مشتریان را به‌موقع برآورده کنند.
MRP با تجزیه‌وتحلیل برنامه تولید و تعیین مقدار دقیق و زمان‌بندی مواد اولیه موردنیاز برای انجام این برنامه کار می‌کند. فاکتورهایی مانند زمان تحویل، سطح موجودی، ظرفیت تولید و تقاضای پیش‌بینی‌شده را در نظر می‌گیرد.
بخش‌های MRP
با درنظرگرفتن این متغیرها، سیستم برنامه ریزی مواد اولیه به کسب‌وکارها یاری می‌رساند تا از انبارداری ممانعت به‌عمل آورند، موجودی اضافی را به حداقل برسانند و از تهیه مداوم مواداولیه برای تولید اطمینان حاصل کنند. سیستم MRP معمولا از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
- برنامه تولید اصلی (MPS): یک برنامه دقیق از این که چه محصولاتی باید در چرخه تولید قرار گیرد و چه زمانی باید ارائه شوند. این شامل اطلاعاتی مانند مقادیر، تاریخ سررسید و سطوح اولویت خواهد بود.
- صورت‌حساب مواد (BOM): اجزا و مواداولیه موردنیاز برای مونتاژ یک محصول خاص را همراه با مقادیر مربوطه آنها فهرست می‌کند.
- سوابق موجودی : شامل اطلاعاتی در مورد سطح موجودی فعلی مواد خام و اجزا است.
بر اساس این سه تعریف، سیستم برنامه ریزی مواد اولیه یک فرایند گام‌به‌گام را برای تعیین مواد موردنیاز و زمان سفارش آنها دنبال خواهد کرد. این فرایند با شناسایی تقاضا برای محصولات نهایی از MPS شروع می‌شود. سپس، با انفجار BOM که به معنای تجزیه محصول نهایی به اجزای جداگانه آن خواهد بود، MRP مقدار کل هر بخش موردنیاز برای تولید را محاسبه می‌کند.
بررسی سوابق موجودی
ضمن آنکه سوابق موجودی را برای اطمینان از موجودبودن مواد موردنیاز مورد بررسی قرار می‌دهد. در صورت ناموجود بودن، سفارش‌های خرید یا تولید را به‌طور خودکار برای تهیه یا تولید اقلام ضروری ایجاد خواهد کرد. از طرفی، سیستم برنامه ریزی مواد اولیه زمان‌های تحویل (فاصله زمانی بین سفارش مواد اولیه و دریافت آنها) را در نظر می‌گیرد.
MRP با درنظرگرفتن زمان‌های تحویل، اطمینان می‌دهد که مواد از قبل سفارش داده شده‌اند تا از تاخیر در تولید جلوگیری شود. این امر به‌ویژه برای اجزای حیاتی یا مواد با زمان تولید طولانی‌تر اهمیت دارد. مزایای پیاده‌سازی MRP بسیار زیاد است.
این به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا با حفظ سطح موجودی بهینه، کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و اجتناب از انباشت بیش‌ازحد یا موجودی، هزینه‌ها را به حداقل برسانند. MRP با اطمینان از در دسترس‌بودن مواد در صورت نیاز، کاهش تاخیر در تولید و بهبود دقت زمان‌بندی، کارایی تولید را افزایش می‌دهد.
علاوه‌بر این، MRP دید بهتری در کل زنجیره تامین فراهم می‌کند و سازمان‌ها را قادر به گرفتن تصمیمات آگاهانه می‌کنند تا به تغییرات تقاضا یا نیازهای تولید پاسخ دهند و رضایت کلی مشتری را بهبود بخشند.
سیستم برنامه ریزی مواد اولیه و شرکت SAP
ارتباط بین سیستم برنامه ریزی مواد اولیه و شرکت SAP در این است که SAP یک نرم‌افزار برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP) پرکاربرد محسوب می‌شود که شامل MRP به‌عنوان یکی از ماژول‌ها یا عملکردهای خود خواهد شد. SAP مجموعه‌ای از برنامه‌های تجاری یکپارچه را ارائه می‌دهد که جنبه‌های مختلف عملیات یک سازمان از جمله مالی، منابع انسانی، فروش، مدیریت زنجیره تامین و تولید را پوشش می‌دهد.
در سیستم SAP، ماژول MRP برای پشتیبانی از برنامه‌ریزی و اجرای مواد موردنیاز برای تولید طراحی شده است. با استفاده از ماژول MRP در SAP، کسب‌وکارها می‌توانند از قابلیت‌های هر دو سیستم برای بهینه‌سازی مدیریت موجودی، برنامه‌ریزی تولید و فرایندهای تدارکات خود استفاده کنند.
عملکرد MRP در SAP سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا برنامه‌های دقیق موردنیاز مواد را بر اساس تقاضای سفارش‌ها فروش، برنامه‌های تولید و سایر عوامل مرتبط به‌وجود آورند.
سیستم برنامه ریزی مواد اولیه و نرم‌افزار ERP
ارتباط بین MRP (سیستم برنامه ریزی در خصوص مواد اولیه) و ERP (برنامه ریزی منابع سازمانی) این است که MRP زیرمجموعه‌ای از سیستم بزرگ‌تر ERP محسوب می‌شود.
سیستم برنامه ریزی مواد اولیه به متدولوژی و ابزارهای نرم‌افزاری مورداستفاده برای برنامه ریزی و مدیریت مواد موردنیاز برای تولید اشاره دارد. این به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا مقادیر و زمان‌بندی مواد موردنیاز را بر اساس برنامه‌های تولید، پیش‌بینی تقاضا، سطح موجودی و سایر عوامل تعیین کنند. MRP به‌طور خاص بر روی جنبه مواد در فرایند تولید تمرکز دارد.
از سوی دیگر، ERP یک سیستم نرم‌افزاری جامع است که عملکردهای مختلف کسب‌وکار اصلی را در یک سازمان یکپارچه می‌کند. حوزه‌هایی مانند امور مالی، تولید، مدیریت زنجیره تامین، منابع انسانی، مدیریت ارتباط با مشتری و غیره را پوشش می‌دهد.
سیستم‌های ERP یک پایگاه داده متمرکز و مجموعه‌ای از برنامه‌های کاربردی را ارائه می‌دهند که از جمع‌آوری، ذخیره‌سازی، مدیریت و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در بخش‌های مختلف پشتیبانی می‌کند. به‌طور خلاصه، MRP یک بخش خاص از سیستم‌های ERP محسوب می‌شود که بر برنامه‌ریزی مواد تمرکز دارد و در چارچوب ERP گسترده‌تر ادغام می‌شود.
با خرید نرم افزار ERP و ترکیب MRP در آن، کسب‌وکارها می‌توانند عملیات خود را ساده، تخصیص منابع را بهینه کنند و به کنترل و دید بهتر در کل سازمان خود دست یابند.
جمع‌بندی
پیاده‌سازی یک سیستم برنامه ریزی مواد اولیه (MRP) برای سازمان‌هایی که در چشم‌انداز پیچیده مدیریت تولید و زنجیره تامین فعالیت می‌کنند، ضروری است. با ظهور فناوری‌های پیشرفته و راهکار‌های نرم‌افزاری یکپارچه، سیستم‌های MRP برای ارائه داده‌های لحظه‌ای، ابزارهای تصمیم‌گیری پشتیبانی و ابزارهای تجزیه‌وتحلیل پیش‌بینی‌کننده تکامل یافته‌اند. این سیستم، سازمان‌ها را برای تصمیم‌گیری آگاهانه و پاسخ سریع به پویایی‌های بازار توانمند می‌سازند.