مراحل چاپ کتاب از تالیف و ترجمه تا انتشار و فروش
معمولا چاپ کتاب از آرزوهای دیرینه هر نویسنده به شمار می‌رود. مراحل چاپ کتاب از تالیف گرفته تا زمانی که به فروش می‌رسد، ممکن است دارای فراز و نشیب‌هایی باشد که شما را در موقعیتی استرس‌زا قرار دهد. زمانی که سعی کنید در مسیر درستی قرار بگیرید و راه خود را به درستی به اتمام برسانید، در پایان کتاب خود را خواهید داشت که در بسیاری از کتاب‌فروشی‌ها به فروش می‌رسد و مخاطبان خاص خود را دارد.
فرآیند تالیف تا فروش کتاب
برای اینکه یک کتاب از ابتدا تالیف شود و به مرحله‌ی چاپ برسد، نیازمند طی کردن مراحلی است. سپس در ادامه این روند می‌تواند در سطح گسترده توزیع شود و به فروش برسد. مراحل چاپ کتاب ممکن است در نگاه اول بسیار سخت و استرس‌زا باشند، اما زمانی که به صورت کلی مشاهده می‌کنید و از روندشان آگاهی می‌یابید، متوجه سادگی مسیر خواهید شد. تنها کافی است که به درستی و با دقت مراحل زیر را انجام دهید تا پایانی موفق برای سرنوشت کتاب خود رقم بزنید.
- تهیه محتوای قابل ارائه کتاب
انتخاب مفهوم و زمینه نوشتاری کتاب، کاملا به سلیقه، مهارت و توانایی شما وابسته است. می‌توانید در هر زمینه‌ای که می‌خواهید، بنویسید و محتوا تولید کنید. نوشته‌هایتان می‌توانند به صورت یک شعر، خاطره‌نویسی، داستان کوتاه، رمان و یا حتی مطالب آموزشی باشند. قطعا اصلی‌ترین کار شما نویسندگی و تمرکز بر مفهوم آنچه می‌نویسید، است که در آخر از کیفیت مطلوبی برخودار باشد. اگر خواستار ترجمه کردن کتابی هستید با دقت لازم محتوای آن را تهیه کنید و در آخر نسخه خود را به صورت دست‌نوشته یا تایپی در اختیار ناشر قرار دهید.
- یافتن ناشر و تنظیم قرارداد
مهم‌ترین قدم در مراحل چاپ کتاب، پیدا کردن یک ناشر مناسب و بستن قرارداد است. زمانی که قراردادی را برای کتاب خود با انتشارات موردنظر تنظیم می‌کنید، از حمایت کافی بهره‌مند می‌شوید و می‌توانید در روند آماده‌سازی محتوای کتاب از متخصصین و مشاورین آنها کمک بگیرید. همکاری با ناشران و یک انتشارات خوب باعث می‌شود شما بدون هیچ نگرانی باقی مسیر چاپ کتاب را به آنها بسپارید و خود را از پیچ و خم‌های فرآیند اداری و بازبینی چاپ کتاب خلاص کنید.
- بازبینی و آماده کردن اولیه کتاب
در مرحله آماده کردن کتاب اولیه، محتوای خام ارائه شده مورد بازبینی قرار می‌گیرد. در این هنگام، کارهایی همچون بررسی غلط‌های املایی و نگارشی، صفحه‌آرایی و ویراستاری بر روی محتوا انجام می‌شود. هدف از روند بررسی اولیه کتاب، آماده کردن فایل کامل به دور از هرگونه ایرادات علمی و نگارشی است که بتواند از بهترین کیفیت و استاندارهای تعریف شده برخودار باشد.
- دریافت شابک
شابک، مخفف عبارت شماره استاندارد بین‌المللی کتاب است. این شماره که شامل ۱۳ رقم می‌شود، به عنوان شناسه یک کتاب به شمار می‌رود. در واقع شابک را می‌توان به کد ملی هر کتاب تشبیه کرد که در صورت تجدید چاپ، شناسه آن تغییر نمی‌کند. دریافت شابک در ایران توسط ناشر و از طریق خانه کتاب انجام می‌گیرد. در این فرآیند ناشر چندین شابک از خانه کتاب دریافت می‌کند و هر کدام را به یک کتاب نسبت می‌دهد، سپس فرم‌های مربوطه را تکمیل و به خانه کتاب می‌فرستد و این گونه یک شابک به یک کتاب اختصاص می‌یابد. البته لازم به ذکر است که فرآیند دریافت شابک تنها توسط ناشر و دفاتر انتشارات صورت می‌گیرد.
- اخذ فیپا
برای اینکه موفق شوید تمامی مراحل چاپ کتاب را قبل از انتشار به اتمام برسانید، باید نسبت به اخذ فیپا اقدام کنید. فیپا ساده شده عبارت فهرست نویسی پیش از انتشار است. این فهرست شامل اطلاعاتی می‌شود که در پشت صفحه عنوان درج می‌شوند. مسئولیت صدور فیپا بر عهده اداره کل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی است و برای دریافت آن تنها می‌توان از طریق این سازمان اقدام کرد. روند دریافت فیپا بدین صورت است کتابی که شابک دارد به همراه پرینت آن، فایل سی دی و فرم کامل شده درخواست فهرست نویسی به کتابخانه ملی ارسال می‌شود و پس از نهایتا ۱۰ روز، فیپا کتاب آماده می‌شود.
- دریافت مجوز و اعلام وصول
برای دریافت مجوز چاپ کتاب، باید از طریق وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی اقدام نمود. برای این کار، پرینت کتاب، فایل کتاب در سی دی، شابک، اطلاعات مربوط به فیپا به همراه طرح جلد کتاب به این وزارتخانه ارسال می‌شوند. معمولا پس از بررسی با توجه به نوع کتاب و زمینه‌ی آن، مجوز وزرات ارشاد و فرهنگ پس از تحویل کتاب تا یک هفته الی ۴ ماه صادر می‌شود. کتاب‌هایی که دارای موضوعات آموزشی هستند، در مدت زمان کمتری موفق به دریافت مجوز مربوطه می‌شوند اما فرآیند اخذ مجوز کتاب‌هایی که موضوعات حساسی دارند یا در قالب شعر تولید شده‌اند، می‌تواند تا چندین ماه پس از ارسال کتاب به وزراتخانه طول بکشد. همچنین ادامه روند دریافت مجوز، برخی اوقات بایستی تغییرات و اصلاحاتی در کتاب انجام شود تا مجوز برای آن صادر گردد.
- چاپ کتاب
مهم‌ترین بخش مراحل چاپ کتاب، صحافی آن است. زمانی ب این مرحله خواهید رسید که فرآیند قبلی را به درستی به اتمام رسانده باشید. برای چاپ، کتاب به چاپخانه فرستاده می‌شود. اگر کتاب دارای تیراژ بالای ۱۰۰۰ باشد، از چاپ آفست برای آن استفاده می‌شود و اگر زیر ۱۰۰۰ جلد باشد، در بخش چاپ دیجیتالی قرار می‌گیرد. پس از آنکه چاپ کتاب به اتمام رسید، صحافی آن نیز انجام می‌شود. البته روند چاپ کتاب چون تحت اختیار ناشر قرار دارد، با سرعت مطلوبی انجام می‌پذیرد.
- توزیع و فروش کتاب
به منظور داشتن مسیری خوب در مراحل چاپ کتاب، باید از نحوه توزیع و فروش آن خیالتان را راحت کنید. توزیع کتاب باید به‌گونه‌ای باشد که به راحتی در دسترس عموم قرار بگیرد و همچنین فرآیند فروش آن بدون دغدغه باشد. شما می‌توانید برای خرید و فروش کتاب‌های آموزشی خود، از فروشگاه‌های اینترنتی کتاب همچون فروشگاه بانک کتاب وطن بوک استفاده کنید. وطن بوک با فروش آنلاین و ارسالی سریع، شرایط خریدی آسان و مطمئن را فراهم می‌آورد و همچنین در وقت و هزینه صرفه جویی می‌کند.
اهمیت تهیه، چاپ و فروش کتاب
برای آنکه بتوانید یک کتاب بنویسید و آن را در اختیار عموم قرار دهید، نیازمند طی کردن مراحل چاپ کتاب هستید. با اطلاع از این مراحل می‌توانید با آگاهی نسبی در مسیر تهیه و تولید کتاب قدم بگذارید و نسبت به انتشار کتاب خود اقدام کنید. در صورتی که با یک ناشر قرارداد ببندید، تمامی فرآیند چاپ کتاب توسط آن انجام می‌شود و سپس با کمک فروشگاه اینترنتی وطن بوک می‌توانید کتاب خود را به سادگی در دسترس عموم قرار دهید و به فروش آن بپردازید.