هدایت تحصیلی یا تحمیلی؛ نقش والدین در انتخاب رشته فرزندانشان چیست؟
انتخاب رشته تحصیلی می‌تواند موضوع مهمی برای آینده هر فرد باشد اما ممکن است با تحمیل والدین، این فرصت از فرزندانشان گرفته شود.
تحصیلات و انتخاب رشته یکی از اولویت‌های زندگی هر فردی است، که در زندگی شخصی او می‌تواند تاثیرگذار باشد، اولویتی که اگر به درستی آن را انتخاب نکنیم، ممکن است تا سال‌ها از این موضوع پشیمان و آزرده خاطر باشیم.
افراد متعددی هستند که بنابردلایلی از جمله بازار شغلی، درآمدزایی، فشار خانواده‌ها و ... نتوانسته اند، رشته مورد علاقه خود را انتخاب کنند؛ خانواده‌های زیادی هستند که بدون توجه به علاقه و استعداد فرزندانشان، او را مجبور به ادامه تحصیلی در رشته دیگری می‌کنند.
«چون پدرت دکتر است تو هم باید دکتر شوی، چون پسرعمه ات در مهندسی کامپیوتر موفق بوده است تو هم باید مهندسی کامپیوتر بخوانی و ...،» جمله‌های مشابه به این را خانواده‌های زیادی به فرزندانشان گفته اند، خانواده‌هایی که حتی خودشان برای فرزندانشان انتخاب می‌کنند که در علوم انسانی، ریاضی و یا هنر ادامه تحصیل بدهند.
اما آیا این تصمیم گیری برای آینده یک فرد که می‌تواند مهم‌ترین دوران زندگی اش باشد، درست است؟ این تصمیم گیری می‌تواند آینده یک فرد را به راحتی مختل کند. متاسفانه این روز‌ها با توجه به شرایط اقتصادی، خانواده ها اصرار بر انتخاب رشته‌هایی دارند که درآمد بالا و بازار شغلی خوبی دارند، برخی خانواده هم به شغل‌های دولتی تمایل بیشتری دارند، این موضوع می‌تواند سبب سردرگمی دانش آموزان برای انتخاب رشته تحصیلی باشد.
این موضوع سبب می‌شود که ظرفیتی برای رشته‌های پزشکی و رشته‌های مهندسی که طرفداران بیشتری دارند، باقی نماند و دانش آموزان سال‌ها برای ورود به دانشگاه پشت در‌های دانشگاه بمانند، درحالیکه شاید اگر رشته مورد علاقه خودشان را انتخاب می‌کردند شرایط برای آنها بهتر بود.
والدین فقط در انتخاب رشته به فرزندشان کمک کنند
پوریا پژوهانفر، کارشناس و مشاور تحصیلی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: یکی از دلایلی که خانواده‌ها در انتخاب رشته فرزندان دخالت می‌کنند، می‌خواهند زندگی نزیسته خود را به فرزندشان تحمیل کند.
او ادامه داد: والدین باید اجازه دهند که فرزندشان با خیال راحت و قلبی آسوده، رشته مورد نظرش را انتخاب کند، والدین می‌توانند در انتخاب رشته به فرزندشان کمک کند.
پژوهانفر تصریح کرد: دانش آموزانی هستند که در بهترین دانشگاه و بهترین رشته درس می‌خوانند اما چون به انتخاب خودشان نبوده است، دچار افسردگی شده اند، با وجود اینکه شاید اگر خودش انتخاب می‌کرد، آینده درخشانی داشت.
این مشاور تحصیلی افزود: دانش آموزی که رشته خوبی را قبول می‌شود، شغل مناسبی هم پیدا می‌کند اما اگر به همان رشته علاقه نداشته باشد با بی میلی به شغل خود ادامه می‌دهد.
دانشگاه تنها راه موفقیت در زندگی نیست
همچنین رضا مهدی، معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه فنی و حرفه‌ای کشور درباره واکنش داوطلبان و خانواده‌ها به رتبه کنکور بعد از اعلام نتایج اولیه کنکور اظهار کرد: تمامی داوطلبان و خانواده‌ها باید بدانند که کنکور و دانشگاه تنها راه موفقیت در زندگی نیست.
او افزود: همه رشته‌ها و دانشگاه‌ها می‌توانند عامل موفقیت دانشجویان در سراسر کشور باشند به شرط اینکه داوطلبان آن را با علاقه دنبال کنند.
مهدی تصریح کرد: فشار خانواده به خصوص پدر و مادر باید از روی دانش آموز کنکوری برداشته شود، یعنی خانواده‌ها نباید انتظار داشته باشند که فرزندانشان در راهی قدم بگذراند که خود تا بحال آن را تجربه نکرده اند. لازم است تا خانواده‌ها انتظار منطقی از قبولی فرزندانشان در دانشگاه داشته باشند.
معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه فنی و حرفه‌ای کشور ادامه داد: برخی از خانواده‌ها در رشته‌های سطح یک مانند پزشکی، وکالت، مهندسی و ... تحصیل نکرده اند، اما انتظار دارند که فرزندانشان این موفقیت را به تنهایی طی کنند، در صورتی که چنین چیزی محال است.
مهدی گفت: خانواده‌ها نباید این نکته را فراموش کنند که هوش فرزندشان شبیه آنهاست؛ بنابراین از خانواده‌ها تقاضا داریم که فشار بیش از حد را از روی دانش آموز کم کنند؛ چرا که استعداد و توان داوطلبان به محل زندگی، محل بزرگ شدن، ارتباطات مختلف خانوادگی و ... بستگی دارد، به همین علت نباید فشار زیادی به آنها وارد شود.
معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه فنی و حرفه‌ای کشور اضافه کرد: اگر خانواده‌ها این نکات را رعایت کنند، بخش اعظمی از استرس و فشار زندگی از روی دانش آموزان برداشته می‌شود و آنها می‌توانند به راحتی با توان بالا و کسب رتبه خوب، بهترین نتیجه را بگیرند. تحقیقات نشان داده که بسیاری از موفقیت‌های داوطلبان در آینده، به تلاش‌های آنها بستگی دارد.
مهدی تاکید کرد: دانش آموزان کنکوری باید بعد از اعلام نتایج اولیه کنکور یعنی در زمان انتخاب رشته، رشته‌هایی را انتخاب کنند که قادرند آن را ادامه دهند.
معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه فنی و حرفه‌ای کشور بیان کرد: تلاش، کلیدی‌ترین معیار برای موفقیت افراد در همه مسیر‌های زندگی است که داوطلبان باید به آن توجه داشته باشند.
او گفت: هر فردی موجود مستقلی است که باید از توانایی‌ها و مهارت‌های خود در جهت بهتر شدن زندگی اش استفاده کند، به همین علت مقایسه کردن داوطلبان کنکوری با یکدیگر اصلا کار درستی نیست و خانواده‌ها باید به استرس و اضطراب‌های پس از کنکور پایان دهند.
