در زمانه کنونی و با توجه به نیاز موجود برای سرمایهگذاری و استقبال بیشتری از بازار سرمایه، برای افرادی که دانش و زمان کافی ندارند، بهترین راه، استفاده از روشهای غیرمستقیم مانند سبدگردانی اختصاصی و صندوقهای سرمایهگذاری است.
خدمات سبدگردانی برای افراد آشنا با بازار نیز کاربرد دارد و لازم است بدانید که سبدگردانی صرفا مربوط به بورس نیست و این شرکتها در زمینه اوراق غیر قابل معامله در بورس نیز میتوانند فعالیت داشته باشند.
به طور کلی منظور از سبدگردانی، سپردن سرمایه و اختیار معاملات به شخص یا شرکتی است که مسئولیت مدیریت سرمایه را به عهده میگیرد. در این روش سبدگردان با استفاده از علم و دانش خود و بررسی فاکتورهای لازم، اقدام به خرید و فروش سهام شما میکند. سبدگردانی با نام مدیریت پرتفو نیز شناخته میشود.
سبدگردانها افرادی با تجربه و کارشناس هستند که با توجه به روحیات سرمایهگذاران از قبیل میزان سرمایه و ریسکپذیری، اقدام به تشکیل و مدیریت سبد آنها میکنند.
رابطه بین سبدگردان و مشتری، رابطهای مانند وکیل و موکل است. سبدگردان میتواند به جای مشتری خود در مجامع شرکت کند و سهام جایزه دریافت کند و به نیابت از مشتری خود از حقتقدمها استفاده کند.
همانطور که ذکر کردیم، سبدگردانها میتوانند هر نوع دارایی را برای مشتریان خود مدیریت کنند مانند سهام، انواع اوراق بهادار و حتی آنهایی که در بازار بورس به فروش نمیرسند.
استفاده از خدمات سبدگردانی، مزیتهای زیادی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:
برای افرادی که دانش کافی بازار را ندارند، بهترین گزینه استفاده از خدمات سبدگردانی است. با این کار از منفعت بازار سرمایه بهرهمند میشوند و میتوانند بهترین سرمایهگذاری را انجام دهند. البته صندوقهای سرمایهگذاری نیز این مزیت را دارند که روش آنها متفاوت است.
برای دریافت بهترین نتیجه در بازارهای مالی، لازم است بازار را به صورت کامل تحت نظر داشته باشید و اخبار و اطلاعات سیاسی و اقتصادی را دنبال کنید. همچنین در صورت نیاز باید اقدام به خرید و فروش لحظهای کنید تا کمترین زیان و بیشترین منفعت را به دست آورید. برای افرادی که زمان کافی در اختیار ندارند، استفاده ازخدمات سبدگردانی بهترین گزینه است.
به دلیل تجربه بالای سبدگردان ها، آشنایی با بازار و سهمهای مختلف، آنها میتوانند تصمیماتی بگیرند تا منجر به کسب بالاترین سود و کمترین زیان شود.
به دلیل نوسانات بازار، میزان سود متغیر است. برای استفاده از خدمات سبدگردانی نیز امکان برآورد میزان سود مشخصی نیست. لازم است بدانید که فقط در صورتی پرداخت کارمزد به سبدگردان انجام میشود که توانسته باشد سودی بالاتر از بانک برای شما ایجاد کند. این امر میان شما و سبدگردان منافع مشترک ایجاد میکند و باعث تلاش حداکثری سبدگردان خواهد شد. هرچه میزان سود به دستآمده بالاتر از بانک باشد، میزان سود سبدگردان نیز افزایش پیدا میکند.
در ادامه به چند مورد مهم که در قراردادهای سبدگردانی ذکر میشود اشاره خواهیم کرد:
به دلیل وجود آیتمهای مختلف برای کسب سود، از طرفی پیچیدگی بازار، برای اینکه شرکتهای سبدگردان بتوانند بازدهی مناسبی داشته باشند، یک سقف حداقلی برای سرمایهگذاری تعیین میکنند.
کارمزدها بر اساس میزان سود حاصلشده، محاسبه و دریافت میشوند. درصورتیکه منفعت بهدستآمده، برابر با سود بانکی باشد، کارمزدی دریافت نمیشود. هرچه میزان سود کسبشده بالاتر از بانک باشد، به همان میزان نیز کارمزد افزایش خواهت یافت.
به دلیل اینکه سرمایهگذاران ممکن است در بخشهای دیگری به صورت شخصی سرمایهگذاری کرده باشند، میتوانند برای کارگزار، محدودیتهایی در زمینه ورود به برخی از صنایع تعیین کنند.
برای سبدهای مختلف، دسترسی به نرمافزار رسمی سبدگردانی تعریف میشود. با استفاده از این نرمافزار میتوان اطلاعاتی از قبیل بازدهی و جزئیات خریدوفروشها را مشاهده کرد.
برای هر سبد سرمایهگذاری، یک امین سبد نیز وجود دارد. معمولا موسسات حسابرسی به عنوان امین سبد در نظر گرفته میشوند.
امین سبد نظارت بر سبد را بر عهده دارد. با دسترسی به نرمافزار سبدگردانی، از نحوه اجرای قوانین توسط سبدگردانها مطلع میشود و در صورت وجود هرگونه مشکل و خروج از موازین قرارداد بین سرمایهگذار و سبدگردان، با ارسال نامهای این امر را به سازمان بورس اطلاع میدهد. سازمان بورس نیز برابر با مقررات با سبدگردان برخورد خواهد کرد.
با توجه به ماهیت این بازار و امکان خریدوفروشهای لحظهای، از طرفی محیا بودن بسترهای سرمایهگذاری و تجربه بالا برای سبدگردانها، بهترین و منطقیترین تصمیم استفاده از آنهاست.
در این بازار عموما افرادی که مجوز ندارند و به صورت شخصی تلاش میکنند تا سرمایه افراد را مدیریت کنند، بیشتر در تلاش هستند تا از سرمایه افراد، به عنوان اهرمی برای کسب سود به نفع خود استفاده کنند. مضاف بر اینکه در این نوع از سبدگردانی امین بازار نیز وجود ندارد و نظارتی بر عملکرد سبدگردان وجود ندارد. مورد بعدی این است که قرارداد با این افراد مرجعیت قانونی ندارد و امکان پیگیری برای آنها وجود ندارد. با توجه به عوامل ذکرشده استفاده از سبدگردانهای غیر مجاز اصلا توصیه نمیشود.
شرکتهای سبدگردانی معتبری وجود دارند که در سراسر جهان فعالیت میکنند. از نمونههای جهانی این شرکتها میتوان به لازارد، HSBC و EFG و از نمونههای ایرانی شرکتهای سبدگردان میتوان به شرکت سبدگردانی آگاه اشاره کرد.
کلام آخر
برای سرمایهگذاری در بورس و کسب منفعت از آن، یکی از راهکارهای مهم و اساسی، استفاده از خدمات سبدگردانی و صندوقهای سرمایهگذاری است. صندوقهای سرمایهگذاری نیز از تیم سبدگردان حرفهای استفاده میکنند.
با استفاده از خدمات سبدگردانی، لازم نیست که وقت و انرژی خود را صرف کنیم و میزان ریسک ما به مراتب کم خواهد شد. به دلیل تجربه بالا، آشنایی با اصول بازار سرمایه، از طرفی رابطه مستقیم بین میزان سود سرمایهگذار و درصد سود سبدگردان، استفاده از خدمات سبدگردانی باعث میشود از منفعت بالاتری بهرهمند شویم.