همچنین، تأمین سرمایه یکی از بزرگترین چالشهای پیشروی آنها محسوب میشود. خبر خوب این است که تسهیلات ویژهای برای این مجموعهها در نظر گرفته شده که به شکل وام دانش بنیان کمبهره و بلندمدت در اختیار واجدین شرایط قرار میگیرد. در ادامه، نکات مهم و مراحل اصلی برای دریافت وام برای شرکت دانش بنیان را بررسی خواهیم کرد.

اولین گام، کسب رتبه دانش بنیانی است. شرکتی که این گواهی نداشته باشد، نمیتواند برای دریافت این تسهیلات درخواست دهد. بعد از اخذ گواهی، نوبت به شناسایی نهادهای مالی متناسب با نیاز شرکت میرسد. نهادهای مختلفی مانند صندوقهای مالی، بانکها و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، این خدمات را ارائه میدهند.
هر یک از این نهادها، طرحهای حمایتی گوناگونی دارند. گام بعدی، تدوین طرح کسبوکار (Business Plan) قوی و مستند است. در این طرح، باید نیاز مالی شرکت، هدف از دریافت تسهیلات، برنامه بازپرداخت و تأثیر این وام بر توسعه مجموعه بهطور کامل توضیح داده شود.
کارشناسان نهادهای مالی، این طرح را با دقت زیاد بررسی میکنند. در نتیجه، ارائه یک طرح شفاف و منطقی، بسیار حیاتی است. بعد از تأیید طرح، مدارک لازم باید تکمیل شده و به نهاد مربوطه تحویل داده شوند. در آخر، پس از بررسی مدارک و انجام ارزیابیهای لازم، مبلغ وام دانش بنیان موردنظر به شرکت پرداخت میشود.
مهمترین شرط، داشتن گواهی معتبر دانش بنیانی است. این گواهی توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صادر میشود و نشاندهنده فعالیت کسبوکار در زمینه تولید محصولات با فناوری بالا یا ارائه خدمات نوین است.
شرط مهم دیگر، وضعیت مالی و اعتباری شرکت است. نهادهای مالی، سوابق مالی شرکت از جمله بدهیها و چکهای برگشتی احتمالی را به دقت بررسی میکنند. داشتن سابقه مالی خوب و عدم وجود بدهیهای معوق، از نکات بسیار مهم در این بخش محسوب میشوند. به علاوه، کسبوکار باید از نظر عملکرد تجاری نیز موفق و فعال باشد.
علاوه بر این، مجموعه باید طرحی واقعبینانه و توجیهپذیری را برای مصرف وام ارائه دهد. به عبارت دیگر، باید مشخص شود که این تسهیلات در کجا و چگونه صرف خواهند شد و چه تأثیری بر رشد اقتصادی و فناوری شرکت خواهند داشت. این طرح باید نشان دهد که سازمان توانایی بازپرداخت اقساط را در زمان مشخص دارد.

برای ارائه درخواست وام دانش بنیان، شرکت متقاضی باید مجموعهای کامل از اسناد و مدارک را آماده کند. مدارک اساسی شامل موارد زیر هستند:
تسهیلاتی که برای کسبوکارهای دانش بنیان در نظر گرفته شدهاند، تنها به یک نوع وام محدود نمیشوند. یکی از انواع رایج آن، تسهیلات سرمایه در گردش است. این وامها برای تأمین هزینههای روزمره مجموعه مانند خرید مواد اولیه، پرداخت حقوق و دستمزد یا هزینههای عملیاتی کوتاهمدت مورد استفاده قرار میگیرند. هدف از این نوع تسهیلات، حفظ چرخه مالی شرکت است.
نوع دیگر، وامهای مربوط به تولید و صنعتیسازی هستند. این تسهیلات معمولاً مبالغ بالاتری دارند و برای خرید تجهیزات، ساخت کارخانه یا توسعه خطوط تولید جدید بهکار میروند. این وامها بلندمدت بوده و به رشد چشمگیر شرکت کمک میکنند.
به علاوه، وامهایی برای تجاریسازی محصولات جدید و ورود به بازارهای جهانی نیز وجود دارند. این تسهیلات، شرکت را در زمینه بازاریابی، برندسازی و صادرات یاری میرسانند. صندوقهای مالی مختلف، هر کدام طرحهای ویژهای را برای ارائه وام دانش بنیان در زمینههای مختلف ارائه میدهند. در نتیجه، کسبوکارها باید با مطالعه دقیق، مناسبترین نوع را برای خود انتخاب کنند.
یکی از بزرگترین خطاها، ارائه طرح کسبوکار ضعیف و غیرواقعی است. طرح باید شامل اعداد و ارقام دقیق، تحلیل بازار منطقی و برنامه بازپرداخت کاملاً واضح باشد. مبهم بودن هدف یا غیرقابل اجرا بودن طرح، شانس تأیید را از بین میبرد.
اشتباه رایج دیگر، عدم پیگیری دقیق و به موقع است. فرآیند اخذ تسهیلات، نیاز به ممارست و پاسخگویی سریع به سؤالات کارشناسان دارد. تأخیر در ارائه اسناد یا پاسخ ندادن به درخواستهای نهاد مالی، باعث به تعویق افتادن پرونده میشود.
شرکت نباید نیاز واقعی خود را بیشازحد بزرگنمایی کند. درخواست مبلغی بسیار بالاتر از نیاز منطقی، سوءظن نهاد مالی را برمیانگیزد. درخواست باید متناسب با اندازه شرکت، میزان تولید و توانایی بازپرداخت آن باشد.

دریافت وام دانش بنیان، یک فرآیند گامبهگام و نیازمند دقت است. با آگاهی از شرایط، مراحل و مدارک لازم، میتوان این مسیر را با موفقیت طی کرد. در این راستا، مجموعههایی مانند صندوق نوآوری شریف با ارائه خدمات و راهنماییهای تخصصی، میتوانند مسیر دریافت این تسهیلات را برای شرکتهای واجد شرایط، سادهتر و سریعتر کنند.